Παλέρμο, 28 Ιουνίου 2024
Εισήγηση ΓΓ ΔΣΟ δρ Μάξιμου Χαρακόπουλου
στην αξιολόγηση των Συμπερασμάτων του Διεθνούς Πολιτικού Συνεδρίου
«Η πολιτική ως χώρος έκφρασης των χριστιανικών αξιών στην καθημερινότητα»
Αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι,
Είναι δύο οι λόγοι που μας οδήγησαν στο να αποφασίσουμε να αφιερώσουμε ειδική συνεδρία στην αξιολόγηση των Συμπερασμάτων του Διεθνούς Πολιτικού Συνεδρίου «Η πολιτική ως χώρος έκφρασης των χριστιανικών αξιών στην καθημερινότητα», που πραγματοποιήθηκε στην Θεσσαλονίκη από τις 15 έως και τις 17 Μαΐου.
Ο ένας είναι η αποτίμηση των όσων ακούστηκαν και έγιναν στις ημέρες του Συνεδρίου, το οποίο κατά κοινή ομολογία, όλων των συμμετεχόντων, στέφθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία.
Ο δεύτερος, αφορά στη συζήτηση για την επόμενη ημέρα, για το πώς δηλαδή θα προωθήσουμε περαιτέρω τους στόχους που θέσαμε στο Συνέδριο.
Προσωπικά θεωρώ ότι το Συνέδριο ήταν ιδιαίτερα σημαντικό και μόνον από την άποψη ότι είμαστε οι πρώτοι που έθεσαν σε αυτό το επίπεδο και με αυτή την ένταση το ζήτημα των χριστιανικών αξιών στην Ευρώπη. Με την πρωτοβουλία μας, η οποία δεν προέρχεται από τον αμιγώς εκκλησιαστικό χώρο, «σπάσαμε» νομίζω αυτή την ιδιόμορφη συνομωσία σιωπής, που εξοβελίζει το θέμα της χριστιανικής παράδοσης από τον σχεδιασμό του ευρωπαϊκού μέλλοντος.
Η διεξαγωγή του Συνεδρίου, μάλιστα, πριν από τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου αποδείχθηκε εύστοχη, ως προς την πρόθεσή μας να αναδείξουμε στην σωστή στιγμή ένα ταυτοτικό εν τέλει ζήτημα για ολόκληρη την Ευρώπη.
Το συνέδριό μας, με επιστημονική αρτιότητα και τολμώ να πω με αξιοζήλευτο πλουραλισμό, καθώς υπήρξε ποικιλία προσεγγίσεων, εξέφρασε μια πραγματική ανάγκη, η οποία συστηματικά αγνοείται από διαφόρους κύκλους εντός της ΕΕ.
Το γεγονός, μάλιστα, ότι τις θέσεις τους κατέθεσαν εκτός από τους εκκλησιαστικούς και πολιτικούς παράγοντες, πλείστοι εκπρόσωποι της ακαδημαϊκής κοινότητας, και μάλιστα εγνωσμένου κύρους, επαύξησε την αίγλη της πρωτοβουλίας μας και διαμόρφωσε ένα στέρεο θεωρητικό εφαλτήριο για την συνέχιση των προσπαθειών μας.
Κατά τη διάρκεια των εργασιών του Συνεδρίου ετέθησαν κρίσιμα ζητήματα που άπτονται της ανάγκης αναδείξεως των χριστιανικών ευρωπαϊκών παραδόσεων και των αξιών που αναζητά η σύγχρονη Ευρώπη. Ο προβληματισμός κινήθηκε, χάρη και στην ποικιλία των πάνελ που συγκροτήθηκαν, σε πολλά επίπεδα.
Για την σχέση, για παράδειγμα, της πολιτικής με τις χριστιανικές αξίες, την παρεχόμενη παιδεία, τον τρόπο αντιμετώπισης της λεγόμενης woke κουλτούρας, της συνεργασίας των χριστιανικών λαών, τις σχέσεις κράτους και θρησκείας και εκκλησίας, έως ακόμη και αυτού του εν γένει αξιακού περιεχομένου του σύγχρονου ανθρώπου.
Αναμφίβολα, κορυφαία στιγμή του Συνεδρίου υπήρξε η, κατά την τελετή έναρξης, υπογραφή του κειμένου έκκλησης προς τους Ευρωπαϊκούς Θεσμούς για τις χριστιανικές αξίες από τους επικεφαλής των οργανώσεων που το συνδιοργάνωσαν, εμένα ως επικεφαλής της Δ.Σ.Ο., τον Πρόεδρο της CEC, τον Πρόεδρο της COMECE, και τον Επικεφαλής της Οργάνωσης Together for Europe.
Η συμφωνία που επετεύχθη στο περιεχόμενο της έκκλησης, απόδειξη βεβαίως της κοπιώδους αλλά καρποφόρας προεργασίας που είχε καταβληθεί, καταδεικνύει από μόνο της ότι μεταξύ των οργανώσεών μας υφίσταται μια στιβαρή κοινή βάση συναντίληψης και συνεργασίας.
Ως εκ τούτου, τόσο η έκκληση, όσο και τα όσα διατυπώθηκαν στο Συνέδριο, αποτελούν ένα πολύτιμο εφαλτήριο για τις περαιτέρω ενέργειές μας. Γιατί είναι σαφές ότι το γεγονός αυτό ήταν μόνον ένας σταθμός σε μια μακρά πορεία, η οποία ελπίζουμε ότι θα παράξει απτά αποτελέσματα.
Σε ότι αφορά τον προγραμματισμό των πρωτοβουλιών μας, ελπίζω να καταφέρουμε να εκδώσουμε σύντομα τα πρακτικά του Συνεδρίου, όχι μόνον στα ελληνικά αλλά και στα αγγλικά, ώστε να αποτελέσουν ένα χρήσιμο εργαλείο ενημέρωσης της οργάνων της ΕΕ, ευρωβουλευτών, Κομισιόν, διαφόρων επιτροπών, αλλά και πέραν αυτών, των πολιτικών, εκκλησιαστικών και ακαδημαϊκών παραγόντων της Ευρώπης.
Θα ήταν βέβαια εξαιρετικά χρήσιμο, ανάλογες πρωτοβουλίες να αναληφθούν και να πραγματοποιηθούν και σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ. Κάτι τέτοιο, πέρα από τη διεύρυνση των συμμετεχόντων και τον εμπλουτισμό του προβληματισμού θα συμβάλλει στην μεγαλύτερη απήχηση της προσπάθειάς μας.
Όπως είδαμε, το Συνέδριο της Θεσσαλονίκης καλύφθηκε επαρκώς από ελληνικά μέσα ενημέρωσης, κυρίως τα ηλεκτρονικά, ενώ δημοσιεύθηκαν και άρθρα βασισμένα σε σχετικές εισηγήσεις στον αθηναϊκό τύπο.
Ωστόσο, αυτό δεν μας αρκεί. Η συζήτηση για τις χριστιανικές αξίες στην Ευρώπη μόλις ξεκίνησε. Αλλά είναι βέβαιο ότι δεν θα κλείσει σύντομα. Και σίγουρα δεν θα κλείσει με τον τρόπο που θα επιθυμούσαν όσοι αποσιώπησαν και απέκλεισαν την χριστιανική συνισταμένη της Ευρώπης από τον Διάλογο για το Μέλλον της Ευρώπης.
Εξάλλου, οι πρόσφατες ευρωεκλογές απέδειξαν ότι και τα ζητήματα ταυτότητας, με την ευρεία έννοια, που συμπεριλαμβάνουν διαχρονικές αξίες, έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην επιλογή πολλών ψηφοφόρων.
Δεν ήταν, δηλαδή, μόνον τα ζητήματα της οικονομίας, των κοινωνικών ανισοτήτων και της ασφάλειας που καθόρισαν τις επιλογές των Ευρωπαίων ψηφοφόρων, αλλά και ζητήματα, όπως ο θεσμός της οικογένειας, ο σεβασμός στην θρησκευτική πίστη, η προαγωγή ηθικών αξιών εντός του εκπαιδευτικού συστήματος.
Όσοι, μάλιστα, εθελοτυφλούν και δεν θέλουν να δουν αυτή την πραγματικότητα είναι καταδικασμένοι να εκπλήσσονται από τις αντιστάσεις που ακόμη υφίστανται στις ευρωπαϊκές κοινωνίες σε τέτοια ζητήματα που οι ίδιοι θεωρούν ως ντεμοντέ.
Εμείς, λοιπόν, είμαστε υποχρεωμένοι να συνεχίσουμε αυτό που ξεκινήσαμε εδώ και αρκετό καιρό, καθώς πιστεύουμε ότι η ευρωπαϊκή ενότητα πρέπει να σφυρηλατείται και μέσα από τις σταθερές αξίες που διαμόρφωσαν τον Ευρωπαίο άνθρωπο.
Χωρίς αυτή την ψυχική ενότητα των Ευρωπαίων, που θεμελιακό της συστατικό είναι η χριστιανική παράδοση και οι χριστιανικές αξίες, το ευρωπαϊκό οικοδόμημα μπορεί να διαρραγεί. Και αυτό θα ήταν μια ανεπανάληπτη ιστορική τραγωδία, λαμβάνοντας υπόψη το ρευστό και απειλητικό διεθνές περιβάλλον. Εν τέλει, η απεμπόληση των χριστιανικών αξιών υπονομεύει την ευρωπαϊκή ενότητα.