Αθήνα, 23 Ιανουαρίου 2024

Ομιλία Μάξιμου Χαρακόπουλου
στην ολομέλεια της Βουλής για τη ψήφιση του νομοσχεδίου με θέμα «Εκλογή ευρωβουλευτών, διευκόλυνση εκλογέων μέσω επιστολικής ψήφου, εκκαθάριση εκλογικών καταλόγων και λοιπές διατάξεις του Υπουργείου Εσωτερικών».

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι

Φέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα. Ο μισός αυτός αιώνας συνιστά την πιο μακρά περίοδο ομαλής λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος, στην ιστορία του νεοελληνικού κράτους.
Αυτό το γεγονός από μόνο του ενισχύει την αυτοπεποίθηση για την δύναμη της Δημοκρατίας μας. Έκφραση αυτής της αυτοπεποίθησης είναι και η αποδοχή του από δεκαετιών αιτήματος των αποδήμων μας να μπορούν απρόσκοπτα να συμμετέχουν στις εκλογικές διαδικασίες της χώρας.
Δυστυχώς, οι γνωστές ιδεοληψίες που κατατρύχουν την μεταπολιτευτική μας ιστορία και η μόνιμη καχυποψία απέναντι σε αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στάθηκαν τροχοπέδη στη λήψη αυτονόητων αποφάσεων.
Έτσι, φθάσαμε το δικαίωμα της ψήφου των αποδήμων και της διευκόλυνσης της συμμετοχής τους στις εκλογικές διαδικασίες, πράγματι να ψηφίζεται με δόσεις, όπως είπε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, ο κ. Ανδρουλάκης, με ευθύνη, όμως, της αντιπολίτευσης γιατί δεν υπήρχε η απαραίτητη αυξημένη πλειοψηφία.
Η προσπάθεια ξεκίνησε το 2019, επί υπουργίας Τάκη Θεοδωρικάκου και λόγω της ανάγκης επίτευξης ευρύτερης περιορίστηκε να αφορά σε ελάχιστους ομογενείς.
Συνεχίστηκε το 2021, επί υπουργίας Μάκη Βορίδη, με πιο γενναία ρύθμιση, που όμως δεν έγινε αποδεκτή.
Τελικά, τον Ιούλιο του 2023, επί Νίκης Κεραμέως και Θοδωρή Λιβάνιου όπου ψηφίστηκε από 208 βουλευτές η άρση όλων των νομικών περιορισμών για τη συμμετοχή στις εκλογές των Ελλήνων του εξωτερικού.
Και φθάνουμε στο σημερινό νομοσχέδιο, που με την επιστολική ψήφο προσπαθεί να απαντήσει κυρίως στο πρόβλημα που διαπιστώθηκε και στις πρόσφατες εκλογές με τη μεγάλη αποχή.
Ιδιαίτερα, στην ομογένεια αποδείχθηκε ότι είναι δύσκολο να μετακινηθούν όσοι έχουν δικαίωμα ψήφου -είτε για οικονομικούς λόγους, είτε λόγω έλλειψης χρόνου- στα ελάχιστα σημεία που υπάρχουν εκλογικά τμήματα.
Και η λύση που δίδεται είναι αυτή που ισχύει και σε πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης και στις ΗΠΑ: η επιστολική ψήφος.
Προβλέφθηκε αυτό το μέτρο, αρχικώς για τις ευρωεκλογές και τα εθνικά δημοψηφίσματα. Μάλιστα, περιλαμβάνει ορθώς και όσους εντός της επικράτειας δεν δύνανται για διάφορους λόγους να ψηφίσουν με φυσική παρουσία. Ωστόσο, ενώ το νομοσχέδιο πέτυχε μια ευρεία συναίνεση στην Επιτροπή, που σήμαινε ότι θα ψηφιζόταν από περισσότερους από 200 βουλευτές, τα ίδια κόμματα που είχαν ψηφίσει επί της αρχής του νομοσχεδίου στην αρμόδια Επιτροπή ανέκρουσαν πρύμναν, όταν η κυβέρνηση θεώρησε, εύλογα, ότι αυτή η συναίνεση επέτρεπε την επέκταση της επιστολικής ψήφου για τους διαμένοντες στο εξωτερικό και για τις εθνικές εκλογές.
Εύστοχα, ο Πρόεδρος της Βουλής, Κωνσταντίνος Τασούλας -που δέχθηκε κριτική- σε μια από τις σπάνιες πια αγορεύσεις του στην Ολομέλεια, επισήμανε την ιστορικότητα μιας τέτοιας μεταρρύθμισης που είναι κρίμα να χαθεί.
Ναι, θα μπορούσε η τροπολογία να είχε κατατεθεί εμπρόθεσμα, για να μην κρύβεται κανείς πίσω από το δάχτυλο του, αλλά η δημοκρατία μας είναι πια αρκετά ώριμη για να προχωρήσει στο βήμα αυτό, που φιλοδοξεί να ενισχύσει τη συμμετοχή των πολιτών στις εκλογές. Η ευνοϊκή αυτή συγκυρία δεν πρέπει να χαθεί για μια ρύθμιση που έχει, ήδη, καθυστερήσει δεκαετίες.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Γνωρίζετε πολύ καλά ότι οι απόδημοι Έλληνες διατηρούν μέσα τους θερμό πατριωτισμό και αγνή αγάπη για την Ελλάδα. Αυτός, λοιπόν, ο ελληνισμός εκτός Ελλάδος είναι η μεγάλη μας δύναμη. Και τον θέλουμε δίπλα μας. Είτε είναι στην Ευρώπη, είτε στην Αμερική, είτε στην μακρινή Αυστραλία.
Εξάλλου σήμερα, με τις δυνατότητες που δίνουν τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης και δικτύωσης οι αποστάσεις εκμηδενίζονται. Η πληροφόρηση είναι άμεση, ζωντανή.
Ταυτόχρονα, όμως, η επιστολική ψήφος έρχεται να απαντήσει και σε μια πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια της οικονομικής κρίσης. Μιλώ για την μαζική μετανάστευση κυρίως νέων μας στο εξωτερικό προς άγραν εργασίας.
Αυτούς τους ανθρώπους, που είναι εκατοντάδες χιλιάδες, τους θέλουμε να γυρίσουν, ή τουλάχιστον ένα μέρος τους, στην πατρίδα. Και σε κάθε περίπτωση πρέπει να είναι βασικός μας στόχος η διατήρηση ισχυρών δεσμών με τον τόπο τους.
Η επιστολική ψήφος θα διευκολύνει και τους χιλιάδες φοιτητές μας που σπουδάζουν στο εξωτερικό, αλλά και όσους εντός συνόρων αδυνατούν για διάφορους λόγους να προσέλθουν στην κάλπη.
Η επιστολική ψήφος φιλοδοξεί να είναι και μια απάντηση στο ανησυχητικό φαινόμενο της αποχής. Βεβαίως, αυτή η αποστασιοποίηση από τα πολιτικά δρώμενα και η ιδιώτευση, που συχνά οφείλεται στην απογοήτευση ή και στην απαξίωση της πολιτικής, θα πρέπει να μας προβληματίσει ιδιαίτερα.
Αναμφίβολα, το κύριο ζητούμενο για την ανάκτηση της αξιοπιστίας της πολιτικής και ημών των πολιτικών ως προσώπων, είναι η συνέπεια λόγων και έργων.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Οι επερχόμενες ευρωεκλογές συνιστούν μια ευνοϊκή πρόκληση για την εφαρμογή της επιστολικής ψήφου, και σε δεύτερο χρόνο στην καθολική εφαρμογή της σε κάθε εκλογική αναμέτρηση.
Θεωρώ, επίσης, αυτονόητες τις πρόνοιες για το ξεκαθάρισμα των εκλογικών καταλόγων. Δεν είναι δυνατόν στην εποχή της ψηφιακής επανάστασης να μένουμε με καταλόγους που μπορεί να περιλαμβάνουν ακόμη ανθρώπους που έχουν φύγει από τη ζωή.

Κύριε πρόεδρε,
Το υπό συζήτηση νομοσχέδιο είναι πράγματι μια σημαντική μεταρρύθμιση και γι’ αυτό θέλω να συγχαρώ την κυβέρνηση και τους επισπεύδοντες υπουργούς. Η επιστολική ψήφος στους απόδημους Έλληνες είναι ένα δικαίωμα που δεν πρέπει να περιοριστεί στις ευρωεκλογές, αλλά οφείλουμε να το παρέχουμε και για τις εθνικές εκλογές. Τώρα είναι η ώρα να αναλάβει η καθεμιά και ο καθένας μας τις ευθύνες του.
Σας ευχαριστώ.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε την ομιλία του κ. Χαρακόπουλου στην ηλεκτρονική διεύθυνση: https://youtu.be/8PpUw0L6jDc

Αθήνα, 18 Ιανουαρίου 2024

Ομιλία του Μάξιμου Χαρακόπουλου
στη συζήτηση του νομοσχεδίου του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού
με θέμα: «Ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης»

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

η δεύτερη τετραετία της Κυβέρνησης Μητσοτάκη ξεκίνησε για την εκπαίδευση με αύξηση των δαπανών για την παιδεία κατά 255 εκατομμύρια ευρώ και με τη δρομολόγηση οσονούπω της πολυαναμενόμενης κατάργησης του κρατικού μονοπωλίου στην τριτοβάθμια εκπαίδευση με τη δημιουργία και μη κρατικών μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων.

Η αλήθεια είναι ότι εδώ και δεκαετίες οι μεταρρυθμίσεις στην παιδεία εστιάζουν κυρίως στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ενώ ο μεγάλος ασθενής και ταυτόχρονα, όπως ειπώθηκε και από τον προλαλήσαντα συνάδελφο, ο φτωχός συγγενής του εκπαιδευτικού μας συστήματος είναι η επαγγελματική εκπαίδευση. Κάθε παρέμβαση, λοιπόν, στην επαγγελματική εκπαίδευση που στοχεύει στην απόκτηση εκ μέρους των νέων μας των απαραίτητων δεξιοτήτων που απαιτούνται για την επαγγελματική τους αποκατάσταση δεν μπορεί παρά να είναι καλοδεχούμενη.

Δυστυχώς, για δεκαετίες στην ελληνική κοινωνία επικράτησαν αντιλήψεις άκρως υποτιμητικές για τα τεχνικά ή επαγγελματικά λύκεια και κατ’ επέκταση για τα τεχνικά επαγγέλματα. Ακόμα και όταν υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι, μηχανικοί ήταν περιζήτητοι και ακριβοπληρωμένοι εμείς επιμέναμε να στέλνουμε τα παιδιά, ασχέτως του αν “παίρνουν τα γράμματα” που λέει ο λαός, σε σχολές που εισάγονταν σχεδόν με λευκή κόλλα, προσδοκώντας ότι θα τους δώσουν ένα χαρτί που θα τους ανοίξει την πόρτα του διορισμού για το Δημόσιο.

Σήμερα, βεβαίως, λόγω της κρίσης τα πράγματα έχουν αλλάξει σε μεγάλο βαθμό. Οι περιορισμοί στους διορισμούς στο Δημόσιο, που δεν αρκεί ένα πτυχίο, αλλά χρειάζεται γραπτός πιά διαγωνισμός, και οι αυξημένες ανάγκες της αγοράς σε εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό αναδεικνύουν την αξία της επαγγελματικής εκπαίδευσης. Το ζητούμενο είναι αυτή να καταστεί και ελκυστική επιλογή σε μια Ελλάδα που επιδιώκει να πραγματοποιήσει ένα ποιοτικό άλμα ανάπτυξης της οικονομίας της, αφήνοντας πίσω τις παθογένειες του παρελθόντος.

Δυστυχώς, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η χώρα συνεχίζει να παραμένει πολύ χαμηλά στα ποσοστά επαγγελματικής εκπαίδευσης. Ενώ ο μέσος ευρωπαϊκός όρος αγγίζει το 50% των μαθητών, εμείς περιοριζόμαστε στο 33%. Επιπλέον, και αυτό επίσης είναι σημαντικό, ένας στους τρεις αποφοίτους σχολών επαγγελματικής εκπαίδευσης ηλικίας είκοσι πέντε έως είκοσι εννέα ετών σήμερα είναι άνεργος. Είναι στοιχείο εμφατικό για την έλλειψη σύνδεσης της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας.

Οι αριθμοί, κύριε Υπουργέ, που δεν ψεύδονται ποτέ, καταδεικνύουν ότι τα πράγματα δεν είναι έτσι όπως θα έπρεπε και θα θέλαμε να είναι. Συνεπώς, απαιτείται μια ριζική μεταρρύθμιση που θα αναβαθμίσει την επαγγελματική εκπαίδευση μέσω της πολυεπίπεδης σύνδεσής της με την αγορά εργασίας με κάλυψη των πραγματικών αναγκών, δυνατότητα πρακτικής εξάσκησης και συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στην εν γένει διαδικασία.

Μπορεί κάποιοι συνάδελφοι από την Αριστερά να παθαίνουν αλλεργία ακόμη και στο άκουσμα της λέξης “αγορά” η ζωή όμως έδειξε ότι το να μαθαίνεις μια τέχνη που έχει ξεπεραστεί ή δεν έχει τις προοπτικές εξεύρεσης εργασίας είναι χαμένος κόπος. Η διασύνδεση της τεχνικής εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας είναι εκ των ων ουκ άνευ, αν θέλουμε να βοηθήσουμε τους νέους μας να αποκτήσουν τα κατάλληλα προσόντα για να βρουν εργασία, να σταθούν μόνοι τους στα πόδια τους και να δημιουργήσουν οικογένεια. Αυτό στοχεύει το νομοσχέδιο που συζητούμε σήμερα, το οποίο αναλυτικά παρουσίασε με επάρκεια και στέρεα επιχειρηματολογία ο εισηγητής μας, ο κ. Κόνσολας. Και μάλιστα το κάνει με τον πλέον εύστοχο τρόπο, που είναι αυτός της άμεσης σύνδεσης της επαγγελματικής εκπαίδευσης με τις τοπικές οικονομίες και τις ανάγκες τους.

Αν ο σχεδιασμός αυτός λειτουργήσει, θα επιτρέψει όχι μόνο την οικονομική ανάπτυξη, αλλά και την παραμονή των νέων στον τόπο τους, βάζοντας έναν φραγμό στη μετανάστευση, που εξακολουθεί να είναι δυστυχώς μια χαίνουσα πληγή.

Θα άξιζε τον κόπο, κύριε Υπουργέ, μια και κάνατε ιστορικές αναδρομές, να επισκεφθείτε στη Λάρισα την Αβερώφειο Γεωργική Σχολή με τα μοναδικής αρχιτεκτονικής σημασίας διατηρητέα κτίρια, όπου σε κάποια από αυτά φιλοξενούνται δύο δημόσια ΙΕΚ του ΕΛΓΟ Δήμητρα, του Τεχνικού Συντήρησης και Επισκευής Γεωργικών Μηχανημάτων και του Διαχειριστή Συστημάτων Εκτροφής Αγροτικών Ζώων. Η Αβερώφειος Σχολή θα μπορούσε να γίνει σημείο αναφοράς για την επαγγελματική εκπαίδευση σε ό,τι έχει να κάνει με την πρωτογενή παραγωγή, την αγροδιατροφή και τις ανάγκες της τοπικής οικονομίας. Ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Λάρισας, ο κ. Γιαννακόπουλος, πρόσφατα κατά τις Ημέρες Καριέρας του ΟΑΕΔ επεσήμανε, για παράδειγμα, την ανάγκη εκπαίδευσης τεχνικών για φωτοβολταϊκά συστήματα μετά την εξάπλωση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, των φωτοβολταϊκών πάρκων, στη Θεσσαλία.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία είναι αδήριτη ανάγκη η δια βίου μάθηση και επανακατάρτιση. Οφείλουμε να παρέχουμε τη δυνατότητα στους αποφοίτους επαγγελματικών σχολών να αποκτούν νέες δεξιότητες για να διεκδικήσουν καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Παράλληλα, ιδιαίτερα χρήσιμη είναι η λειτουργία της ηλεκτρονικής ψηφιακής πύλης. Η οποία θα δίνει στους σπουδαστές την πρόσβαση εκτός των άλλων σε μια βάση δεδομένων και πληροφοριών που σχετίζονται με την αγορά εργασίας.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο πήχης που βάζει το Υπουργείο Παιδείας για την επαγγελματική εκπαίδευση είναι πολύ ψηλά παρόλο που η αφετηρία δεν είναι η πλέον ιδανική. Απαιτείται πολλή δουλειά από όλους τους εμπλεκόμενους, ώστε να ενισχυθεί ουσιαστικά το Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης.

Τη διάθεση, όμως, της Κυβέρνησης για την επίτευξη αυτού του στόχου μαρτυρά η σύσταση ειδικού χαρτοφυλακίου στο Υπουργείο Παιδείας -και θα ήθελα και από το Βήμα της Βουλής να συγχαρώ και να ευχηθώ καλή επιτυχία στη νέα Υφυπουργό, κ. Ιωάννα Λυτρίβη- και βεβαίως, η επιλογή του Κυριάκου Πιερρακάκη για τη θέση του Υπουργού Παιδείας, μετά την κατά κοινή ομολογία ιδιαίτερα επιτυχή θητεία του στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε την ομιλία του κ. Χαρακόπουλου στην ηλεκτρονική διεύθυνση: https://www.youtube.com/watch?v=7twQnHCKVHU&feature=youtu.be

Κωνσταντινούπολη, 18 Δεκεμβρίου 2023

Ομιλία του Γ.Γ. της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας
δρ Μάξιμου Χαρακόπουλου
στην βιβλιοπαρουσίαση του συγγράμματος του Αρχιεπισκόπου Αυστραλίας κ. Μακαρίου με τίτλο: «Το Οικουμενικόν Πατριαρχείον – Εκκλησία Άρχουσα και Πάσχουσα», στην αίθουσα τελετών του Ελληνικού Προξενείου στην Κωνσταντινούπολη

Παναγιώτατε,
Σεβασμιώτατοι, Θεοφιλέστατοι,
Κυρία υφυπουργέ,
Κύριε Γενικέ Πρόξενε,
Άρχοντες του Οικουμενικού Θρόνου,
Εκλεκτοί προσκεκλημένοι,

Κυρίες και Κύριοι,

Πρέπει να σας εξομολογηθώ ότι σε κάθε μου επίσκεψη στην Πόλη με συνέχουν ιδιαίτερα συναισθήματα. Όχι μόνον λόγω της νοσταλγίας των νεανικών μου περιπλανήσεων σε αυτήν, ως μεταπτυχιακός φοιτητής. Ούτε και εξαιτίας της ανατολίτικης καταγωγής μου –οι παππούδες μου ήταν ανταλλάξιμοι πρόσφυγες από την Καππαδοκία.
Αυτό που βαραίνει στη συναισθηματική μου φόρτιση, και το αντιλαμβάνομαι όλο και περισσότερο προϊόντος του χρόνου, είναι πρωτίστως το ασήκωτο βάρος της ιστορίας.
Η Πόλη υπήρξε για αιώνες το κέντρο του κόσμου. Όχι μόνον του πολιτικού ή του οικονομικού, αλλά κυρίως του πνευματικού. Από εδώ εξακτινώνονταν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου, οι ιδέες, οι σκέψεις, τα πρότυπα.
Εδώ κατοικοέδρευε το μυαλό και η καρδιά της υπερχιλιόχρονης Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Εδώ ήταν η πύλη της Ανατολής για όποιον ερχόταν από τη Δύση, εδώ και η Πύλη της Δύσεως για τον εξ ανατολών προερχόμενο.
Στην Πόλη ζυμωνόταν η ώσμωση των δύο κόσμων. Με τρόπο γόνιμο και συνθετικό. Όπως αποδείκνυε και η καρκινική γραφή στην κρήνη στον περίβολο της Αγίας Σοφίας, του οικουμενικού αυτού μνημείου που κινδυνεύει με κατάρρευση μετά την αλλαγή χρήσης, γεγονός που επισημαίνουν Τούρκοι επιστήμονες.
Τύχη αγαθή μου επέτρεψε να βρίσκομαι και πάλι στην Πόλη για να καταθέσω την ταπεινή μου άποψη σχετικά με ένα σπουδαίο βιβλίο, γραμμένο από την πένα ενός σημαντικού, λόγιου ιεράρχη -και επίτιμου δημότη Λαρισαίων- του Αρχιεπισκόπου Αυστραλίας Μακάριου, τον οποίο και ευχαριστώ για την τιμή να είμαι εκ των παρουσιαστών του εξαιρετικού πονήματός του.
Ένα βιβλίο που περιγράφει την μακρά, πολυκύμαντη, πνευματική προσφορά του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως στο διάβα των αιώνων.
Και αυτή η παρουσίαση λαμβάνει χώρα, ενώπιον ενός από τους λαμπρότερους, δημιουργικότερους και, θα μου επιτρέψετε να πω, σοφότερους Πατριάρχες που έχουν ποιμάνει τον Οικουμενικό Θρόνο, τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Ο Ίμβριος πατριάρχης, ο οποίος συμπληρώνει την πεντηκονταετία της αρχιεροσύνης του, με την υπερτριακονταετή πατριαρχία του που χαρακτηρίζεται από το πνεύμα ανοιχτοσύνης της Χάλκης, στα χρόνια της ποιμαντορίας του έχει αφήσει ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στην Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία, στην οποία έχει δώσει εκ νέου την οικουμενική αίγλη που κατείχε σε εποχές σαφώς πιο ευνοϊκές από τις σημερινές. Πλευρές αυτού του σπουδαίου έργου περιγράφονται και στο βιβλίο του Αγίου Αυστραλίας.
Στο μεστό, στιβαρό, και επιστημονικά έγκυρο σύγγραμμά του ο κ. Μακάριος, επιχειρεί και μια συμπυκνωμένη παράθεση της διαχρονικής προσφοράς της “άρχουσας και πάσχουσας Εκκλησίας”, όπως προσφυώς αναφέρεται, της πρωτόθρονης εκκλησίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου, με την ανάδειξη βασικών σταθμών της λαμπρής και συνάμα οδυνηρής ιστορίας του.
Ασφαλώς, αυτή είναι συνυφασμένη με την ίδρυση και τον βίο της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, της Ρωμανίας, ή του Βυζαντίου όπως επικράτησε να ονομάζεται μεταγενέστερα, και βεβαίως της βασιλεύουσας Κωνσταντινούπολης.
Η σοφή απόφαση του Μεγάλου Κωνσταντίνου για την μεταφορά της πρωτευούσης της αχανούς αυτοκρατορίας εδράζετο σε δύο καίρια δεδομένα, τα οποία και επισημαίνονται στο βιβλίο.
Το ένα είναι η πληθυσμιακή ακμή της ανατολής, σε σύγκριση με το δυτικό τμήμα του κράτους, αλλά και η άνθιση σε αυτήν των χριστιανικών κοινοτήτων.
Η κομβική πόλη του αρχαίου Βυζαντίου, από το οποίο είχε περάσει και διδάξει ο πρωτόκλητος απόστολος Ανδρέας, γειτνίαζε με τις πλέον ακμάζουσες χριστιανικές περιοχές, που δεν ήταν άλλες από αυτές της Μικράς Ασίας. Ιωνία, Καππαδοκία, Πόντος, Βιθυνία. Οι πληθυσμοί τους τροφοδοτούσαν την Εκκλησία με Αγίους και Πατέρες, ιερωμένους και μοναχούς.
Και δεν ήταν τυχαίο ότι το Βυζάντιο παρήκμασε και δεν είχε πλέον ικμάδα ανάκαμψης όταν έχασε, με τους εξισλαμισμούς και τις κατακτήσεις, αυτόν τον ζωτικό πνεύμονά του.
Το δεύτερο στοιχείο, συνυφασμένο ασφαλώς με το πρώτο, είναι η ελληνική γλώσσα, και ευρύτερα ο ελληνικός πολιτισμός.
Η κληρονομιά του Μεγάλου Αλεξάνδρου σε όλη την Ανατολή επηρέασε καταλυτικά όλους τους λαούς της. Έτσι ο Λόγος του Κυρίου διαδόθηκε, στα ελληνικά, διαμορφώνοντας μια νέα Οικουμένη.
Αναδύθηκε πλέον ένας Χριστιανικός Ελληνισμός, όπως παραθέτει στο βιβλίο τα λόγια του π. Γεωργίου Φλορόφσκι, ο Σεβασμιώτατος, για να προσθέσει ότι “οι πατέρες αντιλήφθηκαν πολύ καλά ότι το κήρυγμα της σωτηρίας του κόσμου έχει υπερεθνικές διαστάσεις και έτσι έθεσαν επί αμετακινήτου βάσεως την οικουμενικότητα που κατέχει η Ορθόδοξη Εκκλησία”.
Έκτοτε, η Κωνσταντινούπολη καθίσταται το κέντρο του κόσμου. Κέντρο, βεβαίως, πρωτίστως πνευματικό. Όπως εύστοχα σημειώνει ο συγγραφέας “η ένδοξη Βασιλεύουσα γίνεται η πνευματική μήτρα της χριστιανικής ανατολής, στην οποία κυοφορείται η τάξη τῆς λατρείας, οι κανονικοί και μοναχικοί θεσμοί, ἡ τέχνη, ἡ μουσική και πάνω απ’ όλα τα δόγματα”.
Από τα θαυμαστά επιτεύγματα στην ιστορική διαδρομή της αυτοκρατορίας με την πνευματική οδήγηση του Οικουμενικού Πατριαρχείου, που καταγράφονται στο παρόν βιβλίο, ξεχωρίζω το ανεπανάληπτο ιεραποστολικό έργο. Έργο που σημάδεψε καίρια την ιστορική πορεία και την ταυτότητα πολλών λαών.
Όπως επισημαίνεται, ο χριστιανισμός διεδόθη στα χρόνια της αυτοκρατορίας στις περιοχές του Πόντου, του Καυκάσου, της Κασπίας, των Βαλκανίων, της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, ακόμη και της Περσίας, της Βακτριανής και της Δυτικής Κίνας.
Αναμφίβολα, τεράστιο ήταν το ιεραποστολικό έργο που σφράγισε καταλυτικά τον ευρωπαϊκό κόσμο, μεταξύ των Σλάβων, Βοημών, Σέρβων, και βεβαίως των Ρώσων.
Η συνεισφορά των Ελλήνων Θεσσαλονικέων Κυρίλλου και Μεθοδίου με το κήρυγμά τους, αλλά και τη δημιουργία ενός πρώτου σλαβικού αλφαβήτου, γράφτηκαν “με χρυσά γράμματα στην ιστορία διαλαλούντα έκτοτε τη δόξα του Βυζαντίου και το κενωτικό πνεύμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου” όπως γράφει ο Αυστραλίας Μακάριος.
Ο ιεραποστολικός άθλος του Βυζαντίου και του Οικουμενικού Πατριαρχείου οφείλεται κυρίως στο ότι ο εκχριστιανισμός γίνεται όχι δια του βίαιου προσηλυτισμού, αλλά μόνον δια του κηρύγματος. Και επιπλέον, και αυτό το στοιχείο καταδεικνύει το αγαπητικό πνεύμα της Ορθοδοξίας, χωρίς γλωσσική επιβολή.
Στο βιβλίο αναφέρονται και άλλοι σημαντικοί σταθμοί για την Αγία του Χριστού Μεγάλη Εκκλησία, όπως είναι οι Οικουμενικές Σύνοδοι, οι εικονομαχικές έριδες, το σχίσμα με την παπική εκκλησία, οι σταυροφορίες και ιδιαίτερα η τέταρτη, οι ησυχαστικές σύνοδοι.
Όλα αυτά τα χρόνια, δια πυρός και σιδήρου, το Οικουμενικό Πατριαρχείο κράτησε ψηλά την φλόγα της ορθής πίστης, παρέμεινε ο φάρος της Ορθοδοξίας, ο οδηγός για εκατομμύρια ανθρώπους στην τότε Οικουμένη.
Αλλά και μετά την Άλωση της Πόλεως το 1453, το Οικουμενικό Πατριαρχείο αναδείχθηκε στη “συμπαγή έδρα πάνω στην οποία στηρίχτηκαν οι υπόδουλοι πιστοί”, όπως επισημαίνει ο συγγραφέας.
Τα προνόμια, μάλιστα που δίνει ο σουλτάνος στον πατριάρχη, ιστορούνται στο ψηφιδωτό στην είσοδο του πατριαρχικού μεγάρου που κάηκε το 1941 –και η ανοικοδόμησή του κατέστη δυνατή μόλις το 1989 με την γενναία χορηγία του ευεργέτη Παναγιώτη Αγγελόπουλου.
Αυτά, λοιπόν, τα χρόνια ο θρόνος της Κωνσταντινούπολης ανέλαβε διπλό ρόλο. Αφενός τον εκκλησιαστικό, αφετέρου τον εθναρχικό.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης υπήρξε ο εθνάρχης, ο μιλλέτ μπασί σε όλους τους αιώνες που ακολούθησαν. Το σημείο αναφοράς για όλους τους χριστιανούς, ο θεσμός που διατήρησε ζωντανή την ιδιαίτερη ταυτότητα του γένους των Ρωμιών.
Με τα πατριαρχικά εκπαιδευτικά ιδρύματα τα ελληνικά γράμματα παρέμειναν ζωντανά σε καιρούς χαλεπούς και με το δίκτυο των μονών διεσώθη η πίστη, αλλά και η εθνική συνείδηση. Γι’ αυτό όχι τυχαία για όποιον απεμπολούσε την θρησκευτική του ταυτότητα έλεγαν ότι τούρκεψε η φράγκεψε.
Βεβαίως, από τον 19ο αιώνα οι πολιτικές εξελίξεις διαμόρφωσαν μια νέα κατάσταση, την οποία το Οικουμενικό Πατριαρχείο κλήθηκε να διαχειριστεί σε συνθήκες αντίξοες.
Έπρεπε να αντιμετωπίσει τις εκδηλώσεις εθνοφυλετισμού και ταυτόχρονα να διατηρήσει την ενότητα της Ορθοδοξίας. Και το πέτυχε με τον θυσιαστικό τρόπο που πάντα διακρίνει τον Οικουμενικό Θρόνο, παραχωρώντας αυτοκεφαλία σε σειρά εκκλησιών όπως στην Ελλάδα, τη Σερβία, τη Ρουμανία, την Πολωνία, την Αλβανία, την Βουλγαρία, τη Γεωργία, την Τσεχία και Σλοβακία και πρόσφατα στην Ουκρανία.

Τα χρόνια αυτά, όμως, το Οικουμενικό Πατριαρχείο θα υποστεί μια ανεπανάληπτη τραγωδία, με την απώλεια του μέγιστου μέρους του ποιμνίου των μητροπόλεών τουστην Μικρά Ασία, τον Πόντο και την ανατολική Θράκη.
Από το 1922 μέχρι το 1924 σχεδόν 1,5 εκατομμύριο χριστιανοί αναγκάστηκαν να φύγουν από τις πατρογονικές τους εστίες, παίρνοντας μαζί τους, όπου μπόρεσαν, τις εικόνες και τα ιερά κειμήλια των εκκλησιών τους.
Τα επόμενα μεγάλα κτυπήματα για το Πατριαρχείο θα λάβουν χώρα εδώ στην Πόλη. Αρχικώς με τα Σεπτεμβριανά του ‘55 και μετά με τις απελάσεις του 1964 με αποτέλεσμα από τους πάνω από 250.000 Ρωμιούς του 1923, να απομείνουν σήμερα περί τους 2.500.
Τέλος, το 1971 ήλθε και η απαγόρευση της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης.
Παρά, όμως, τα πλήγματα ο οικουμενικός θρόνος παραμένει όρθιος, ενώ πολύτιμο οξυγόνο για το πατριαρχείο συνιστά η ομογένεια σε Αμερική, Αυστραλία και Ευρώπη που λειτουργεί ως μοχλός πίεσης για την υπεράσπιση των δικαίων του στα κέντρα λήψης των αποφάσεων.

Κυρίες και κύριοι,
Αναμφίβολα, στα χρόνια της πατριαρχίας Βαρθολομαίου το Οικουμενικό Πατριαρχείο κατέστη σημαντικός παράγων στα διεθνή δρώμενα, με κομβικές παρεμβάσεις και πρωτοβουλίες σε μείζονα ζητήματα.
Απαριθμώ εν τάχει, μερικές από αυτές:

• Την ίδρυση το 1995 στις Βρυξέλλες του “Γραφείου της Ορθοδόξου Εκκλησίας παρά τη Ευρωπαϊκή Ενώσει” για την ευρωπαϊκή ενότητα και την ανάδειξη των ορθοδόξων αξιών εντός της ΕΕ.
• Τις δράσεις για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, που έδωσαν στον Παναγιώτατο τον χαρακτηρισμό του “Πράσινου Πατριάρχη”, αλλά και για τα ευαίσθητα ζητήματα της Βιοηθικής.
• Την προώθηση του θεολογικού διαλόγου με τούς ετεροδόξους.
• Την εξεύρεση διαύλων επικοινωνίας με τις μονοθεϊστικές θρησκείες του ισλάμ και του ιουδαϊσμού.
• Την σύγκλιση της πρώτης πανορθόδοξης συνόδου στην Κρήτη, μετά από προετοιμασία μισού αιώνα.
• Την ανασύσταση εκκλησιών, όπως της Αλβανίας μετά την κατάρρευση του αθεϊστικού καθεστώτος, αλλά και τη δημιουργία νέων μητροπόλεων στην Μικρά Ασία.
• Την απόδοση αυτοκεφαλιών, όπως στην περίπτωση της Ουκρανίας, η οποία βεβαίως δεν είναι ανέφελη, αλλά ποια αυτοκεφαλία ήταν χωρίς προβλήματα, και για την οποία θα αναφερθούν οι ομοτράπεζοι συνομιλητές.
• Αλλά και η επίλυση εκκλησιαστικών σχισμάτων, όπως με την Αρχιεπισκοπή Αχρίδος.
Κυρίες και κύριοι,
Η πολιτική ασφυξίας που ακολουθείται συστηματικά, μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών, έναντι του Οικουμενικού Πατριαρχείου, από την χώρα που έχει το προνόμιο να έχει στην επικράτειά της την ιστορική του καθέδρα, είναι εντελώς λανθασμένη.
Το πατριαρχείο είναι ο αρχαιότερος εν ζωή θεσμός στην Τουρκία. Για τούτο και θα έπρεπε να τον φυλά ως κόρη οφθαλμού γιατί είναι ένας ανεκτίμητος ιστορικός και πνευματικός πλούτος, ένας φάρος που ακτινοβολεί από το ταπεινό Φανάρι σε όλο τον κόσμο.

Παναγιώτατε,
Το 1963, εν μέσω του ψυχρού πολέμου, πρόεδρος Κένεντυ έμπροσθεν του τείχους του Βερολίνου είχε πει “είμαι ένας Βερολινέζος”.
Όσο υψώνονται τείχη που περιορίζουν την ελευθερία του πρωτόθρονου Πατριαρχείου, είμαστε όλοι, κάθε ελεύθερος άνθρωπος αυτού του κόσμου, Ρωμιοί Κωνσταντινουπολίτες.

Σας ευχαριστώ.

Αθήνα, 13 Δεκεμβρίου 2023

Ομιλία του Μάξιμου Χαρακόπουλου στη Βουλή
στη συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2024

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Η συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2024, διεξάγεται υπό το βάρος ενός ακόμη κρούσματος οπαδικής βίας με θύμα έναν νεαρό αστυνομικό που δίνει μάχη για τη ζωή του.
Δυστυχώς, τα φαινόμενα οπαδικής βίας, με πρώτο τη δολοφονία με φωτοβολίδα του Χαράλαμπου Μπλιώνα το 1986 στη Λάρισα, εκκολάπτονται σε ένα γενικότερο περιβάλλον έξαρσης της νεανικής, κυρίως, βίας.
Η κυβέρνηση ανακοίνωσε συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση του νοσηρού φαινομένου. Για να ξεριζωθεί, όμως, αυτό το καρκίνωμα απαιτείται να αποκαλυφθούν τα δίκτυα των εγκληματικών συμμοριών, και να οδηγηθούν στην δικαιοσύνη. Αν δεν τολμήσουμε τώρα, σύντομα θα κλαίμε για νέα αθώα θύματα.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Ο προϋπολογισμός του 2024 εδράζεται στην επιτυχημένη οικονομική πολιτική της προηγούμενης τετραετίας που συνεχίζει και σήμερα η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Μια πολιτική που συνδυάζει τη συνετή δημοσιονομική διαχείριση, την προώθηση κρίσιμων μεταρρυθμίσεων, και την προσέλκυση επενδύσεων.
Η χώρα εξερχόμενη από μια περίοδο υπερδεκαετούς κρίσης, μετά και την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, μπορεί να ατενίζει με μεγαλύτερη αισιοδοξία το μέλλον.
Βεβαίως, οι δυσκολίες για τα ελληνικά νοικοκυριά δεν έχουν εκλείψει, και αυτές σχετίζονται κυρίως με την ακρίβεια -που εν πολλοίς οφείλεται σε εξωγενείς παράγοντες- αλλά και στον πληθωρισμό της απληστίας, που βρίσκεται στο στόχαστρο της κυβέρνησης.
Ταυτόχρονα, όμως, υπάρχουν πραγματικοί λόγοι αισιοδοξίας. Σε ένα περιβάλλον πολιτικής σταθερότητας, η ανεργία μειώνεται σε επίπεδα προ κρίσεως, οι επενδύσεις αναμένεται να αυξηθούν κατά 15,1% το 2024, ενώ ο ρυθμός ανάπτυξης, σε ένα δυσχερές διεθνές οικονομικό περιβάλλον, προβλέπεται να κινηθεί στο 2,9% -πολλαπλάσιος του μέσου ευρωπαϊκού.
Το μέρισμα αυτής της ανάπτυξης επιστρέφει στην κοινωνία με σειρά ευνοϊκών μέτρων, όπως είναι:
• η αύξηση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων,
• η αύξηση του αφορολόγητου για οικογένειες με παιδιά,
• το ξεπάγωμα των τριετιών,
• η αύξηση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος,
• η αύξηση των συντάξεων,
• η κατάργηση της συμμετοχής στα φάρμακα για τους πρώην δικαιούχους του ΕΚΑΣ,
• η επέκταση του επιδόματος μητρότητας για αυτοαπασχολούμενους και αγρότες,
• η επέκταση του προγράμματος χορήγησης χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων σε νέα ζευγάρια,
• το ετήσιο βοήθημα στους νέους, το youth pass.

Το έντονο κοινωνικό αποτύπωμα του προϋπολογισμού επιβεβαιώνουν και οι αυξήσεις των δαπανών για την υγεία και την παιδεία.
Η επιχορήγηση των νοσοκομείων είναι αυξημένη κατά 20% σε σχέση με το 2023. Απόφαση απαραίτητη, καθώς οι υπηρεσίες υγείας εξακολουθούν, παρά τα όσα έχουν γίνει την περίοδο της πανδημίας, να είναι αρκετά κάτω των πραγματικών αναγκών.
Επιτρέψτε μου εδώ να τονίσω για μια ακόμη φορά ότι πρέπει να επενδύσουμε ακόμη περισσότερο στις απολαβές των γιατρών, ώστε να σταματήσει η αιμορραγία τους προς στο εξωτερικό.
Γενναία, επίσης, είναι η αύξηση των δαπανών για την παιδεία -κατά 255 εκατ. ευρώ- που πρέπει, όμως, να πιάσουν τόπο. Τα πρόσφατα αποτελέσματα του διαγωνισμού PISA για τις κακές επιδόσεις των Ελλήνων μαθητών πρέπει να σημάνουν καμπανάκι για το επίπεδο της παρεχόμενης δημόσιας εκπαίδευσης.
Και βεβαίως, προσδοκούμε εντός του 2024 να γίνει πράξη το αυτονόητο με τη δημιουργία μη κρατικών πανεπιστημίων και στη χώρα μας, που θα ανακόψουν τη φυγή των νέων μας για σπουδές στο εξωτερικό.

Κύριες και κύριοι συνάδελφοι,

Προ ημερών είχαμε την επίσκεψη του προέδρου της Τουρκίας στην Αθήνα και την υπογραφή της Κοινής Διακήρυξης Φιλίας και Συνεργασίας. Ένα γεγονός καλοδεχούμενο, γιατί κανείς μας δεν θέλει τις εντάσεις. Μακάρι η Άγκυρα να αποδείξει στην πράξη ότι εννοεί την καλή γειτονία.
Ωστόσο, επειδή ακόμη οι γείτονές μας δεν έχουν αποσύρει ούτε το casus belli, ούτε το Τουρκο-Λιβυκό Μνημόνιο, ούτε τη θεωρία της “Γαλάζιας Πατρίδας”, καλό είναι να κρατούμε μικρό καλάθι, και σε κάθε περίπτωση να μην παραμελήσουμε το αξιόμαχο των ενόπλων δυνάμεων, που η κυβέρνηση Μητσοτάκη εμπράκτως αναβάθμισε την προηγούμενη τετραετία.

Κύριε πρόεδρε,

Επιτρέψτε μου, καταλήγοντας, να αναφερθώ στο μείζον ζήτημα της στήριξης της Θεσσαλίας και της ανασυγκρότησης της παραγωγικής της δομής.
Οι τεράστιες καταστροφές από τα πρόσφατα πλημμυρικά φαινόμενα έχουν αφήσει βαθιά τα σημάδια τους στον θεσσαλικό κάμπο, που είναι η καρδιά της αγροτικής παραγωγής της χώρας. Σπίτια, καλλιέργειες, εγκαταστάσεις, κτηνοτροφικές μονάδες, υποδομές, υπέστησαν ανυπολόγιστες ζημιές.
Ομολογουμένως, η κυβέρνηση -και πρώτος ο ίδιος ο πρωθυπουργός- έσπευσε προς αρωγή του πλημμυροπαθών, και οι προκαταβολές των αποζημιώσεων που δόθηκαν ήταν όντως ανακουφιστικές.
Αυτή η στήριξη, όμως, πρέπει να συνεχιστεί, με γοργούς ρυθμούς και κυρίως να υπάρξει σύντομα ολοκληρωμένο σχέδιο ανασυγκρότησης. Διαφορετικά, τα οικονομικά αδιέξοδα μπορεί να οδηγήσουν πολλούς ντόπιους, και ιδιαίτερα νέους, στην εγκατάλειψη της ενασχόλησης με το πρωτογενή τομέα, και στη μετανάστευση. Κι αυτό πρέπει να αποτραπεί.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Αναμφίβολα, η πολιτική συγκυρία έχει την ιδιομορφία -για πρώτη φορά στη μεταπολίτευση- η χώρα να διαθέτει μια ισχυρή κυβέρνηση και μια αδύνατη, κατακερματισμένη κοινοβουλευτικά αντιπολίτευση.
Μπορεί τα κόμματα της αντιπολίτευσης -που αισίως έφτασαν τα 8- να ανταγωνίζονται σε αντιπολιτευτικές κορώνες, ωστόσο, πραγματικός αντίπαλος της κυβέρνησης είναι μόνο τα προβλήματα των πολιτών.
Όπως δείχνουν και οι δημοσκοπήσεις η ελληνική κοινωνία όχι μόνον αναμένει την επίλυσή τους αλλά την απαιτεί. Τώρα, λοιπόν, είναι ο καιρός να δοθούν λύσεις στις παθογένειες που ταλανίζουν τη χώρα και να κάνουμε το αποφασιστικό άλμα προς τα εμπρός. Γι’ αυτό και σας καλώ να υπερψηφίσουμε τον προϋπολογισμό του 2024.

Σας ευχαριστώ.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε την ομιλία του κ. Χαρακόπουλου στην ηλεκτρονική διεύθυνση: https://youtu.be/y7aAojp19Z8?feature=shared