Menu
A+ A A-

Άρθρο Μ. Χαρακόπουλου στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ: «Η λάσπη, τα ερωτήματα και οι προσδοκίες»

kathimerini

MAXIMOS NEW

Η λάσπη, τα ερωτήματα και οι προσδοκίες

Του Μάξιμου Χαρακόπουλου

Ναι, η κλιματική αλλαγή δεν είναι fake news! Η επίκλησή της, όμως, δεν αρκεί ως δικαιολογία, ιδιαίτερα σε όσους στον θεσσαλικό κάμπο είδαν, για δεύτερη φορά μετά τον “Ιανό”, το βιός τους να βουλιάζει στη λάσπη. Οι εικόνες από την πλημμυρισμένη Θεσσαλία, που κάνουν τον γύρο του κόσμου, μαρτυρούν το ασύλληπτο μέγεθος της καταστροφής. Η αποστροφή από τη δυσοσμία των στάσιμων νερών και των νεκρών ζώων, και η επικρεμάμενη απειλή έκρηξης μιας υγειονομικής βόμβας στον κάμπο, που μετατράπηκε σε έλος, επιτείνουν την δυσφορία. Όσο τα βαλτόνερα δεν υποχωρούν περισσεύει η απογοήτευση, η απόγνωση ακόμη και η οργή.
Ο πρωθυπουργός διαβεβαιώνει, από τη Λάρισα, ότι η πολιτεία θα σταθεί αρωγός σε κάθε δοκιμαζόμενο πολίτη, αγρότη, κτηνοτρόφο, εργαζόμενο, επαγγελματία ή επιχείρηση. Η ανάκαμψη της οικονομίας με τη βούλα της επενδυτικής βαθμίδας δίνει τη δυνατότητα στη χώρα να αποκαταστήσει τις υποδομές, να αποζημιώσει κάθε εμπερίστατο νοικοκυριό. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεσμεύεται για επιπλέον γενναία χρηματοδότηση από τα ευρωπαϊκά ταμεία. Η ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας είναι εθνικό στοίχημα. Ο κάμπος δεν είναι μόνο ο σιτοβολώνας της χώρας και τα πιο παραγωγικά βαμβακοχώραφα. Εδώ παράγεται η κρίσιμη μάζα των αγροτικών και κτηνοτροφικών μας προϊόντων. Από το γάλα και τη φέτα μέχρι τα κάστανα και τα αμύγδαλα. Κι από το χοιρινό και το πρόβειο κρέας μέχρι τα μήλα και τα όσπρια.
Η ταχεία ανάκαμψη της οικονομικής ζωής στη Θεσσαλία αφορά εντέλει όχι μόνο τους παραγωγούς αλλά και τον καταναλωτή, που ήδη βλέπει τις τιμές των αγαθών στα ράφια των σούπερ μάρκετ και τις λαϊκές να εκτινάσσονται. Η μείωση της διαθέσιμης παραγωγής το επόμενο διάστημα με βάση τον αμείλικτο νόμο της αγοράς, αυτόν της προσφοράς και της ζήτησης, θα επιφέρει νέες ανατιμήσεις στις τιμές των προϊόντων.
Οι πλημμύρες στα χωριά της Θεσσαλίας, όπου η πλειοψηφία των κατοίκων είναι ηλικιωμένοι, δεν πρέπει να γίνουν η χαριστική βολή για την περαιτέρω δημογραφική απίσχναση και ερήμωση της υπαίθρου. Αντιθέτως, τώρα είναι η ώρα για ένα ολοκληρωμένο σχέδιο με αυξημένα κίνητρα για την εγκατάσταση νέων στην περιφέρεια.
Επίσης, το γεγονός ότι χωριά, όπως η Μεταμόρφωση, πλημμυρίζουν εδώ και δεκαετίες θέτει, εκ των πραγμάτων, στο τραπέζι και την πιθανή επιλογή της μετεγκατάστασή τους. Σε κάθε περίπτωση, τάχιστα θα πρέπει ο κρατικός μηχανισμός να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των πολιτών, υλοποιώντας άμεσα τις εντολές του πρωθυπουργού.
Αν και τώρα είναι η ώρα της επούλωσης των πληγών, ωστόσο, στη τοπική κοινωνία διατυπώνονται κάποια εύλογα ερωτήματα. Ήταν αναπόφευκτη σε αυτό το μέγεθος η καταστροφή; Έγιναν όσα έπρεπε να γίνουν μετά τον “Ιανό”; Μπορούμε με μεγάλα έργα, όπως το φράγμα Σκοπιάς στον Ενιπέα, να αμβλύνουμε τις συνέπειες ακόμη και θεομηνιών; Έπιασαν τόπο, όπως έπρεπε, τα εκατομμύρια που δόθηκαν για αντιπλημμυρικά έργα θωράκισης στη Θεσσαλία;
Αν ο “Ντάνιελ” ήταν θεομηνία, όπως συνήθως χαρακτηρίζουμε με μεταφυσική διάθεση κάθε ακραίο καιρικό φαινόμενο, ας λάβουμε τουλάχιστον το μήνυμα του Θεού. Ας σεβαστούμε τη φύση αν δεν θέλουμε να μας εκδικείται! Η λάσπη που βούλιαξε τον κάμπο ας μετατραπεί σε αφετηρία για να ‘‘ξελασπώσει’’ μια και καλή η Θεσσαλία από πλημμυρικά φαινόμενα.

Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, πρώην υπουργός.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ” στις 16.09.23

Read more...

Άρθρο Μ. Χαρακόπουλου: Ο δίδυμος κίνδυνος...

ΝΕΑ logo

MAXIMOS NEW

Ο δίδυμος κίνδυνος…

Του Μάξιμου Χαρακόπουλου

Με αδύναμη και κατακερματισμένη την αντιπολίτευση στα αριστερά και δεξιά της Νέας Δημοκρατίας ένας είναι ουσιαστικά ο αντίπαλος της κυβέρνησης Μητσοτάκη -που επικράτησε κατά κράτος στον χώρο του κέντρου στις εθνικές εκλογές. Κι αυτός δεν είναι άλλος από τον δίδυμο κίνδυνο στον οποίο κατά κανόνα υπέπεσαν οι περισσότερες κυβερνήσεις της μεταπολίτευσης που είχαν δεύτερη τετραετία: τα φαινόμενα μεταρρυθμιστικής κόπωσης και αλαζονείας της εξουσίας.
Τα πρώτα δείγματα γραφής της κυβέρνησης μαρτυρούν ότι έχει συναίσθηση αυτού του δίδυμου κινδύνου. Ήδη, «με το καλημέρα», η Βουλή υπερψήφισε με την απαραίτητη αυξημένη πλειοψηφία μια μεταρρύθμιση, που όπως είπα από το βήμα της βουλής είναι νίκη του αυτονόητου, η οποία, όμως, μας υπενθυμίζει με πόση καθυστέρηση προχωρούν τα πράγματα στην Ελλάδα. Η απόδοση του δικαιώματος ψήφου στον τόπο διαμονής στο εξωτερικό των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους αποδήμων είναι μια πράξη ωριμότητας με αδικαιολόγητη, ωστόσο, καθυστέρηση.
Με νωπή, όμως, την ισχυρή λαϊκή εντολή η κυβέρνηση, χωρίς χρονοτριβή, αμέσως μετά την ανάπαυλα των διακοπών στις εργασίες της βουλής λόγω θέρους, θα πρέπει να προχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις του αυτονόητου. Μεταρρυθμίσεις για τις οποίες χρόνια τώρα μιλούμε, αλλά στην πράξη δεν έχουμε καταφέρει την εφαρμογή τους:
• Η αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων και η κατάρτιση, όπου χρειάζεται, θα συμβάλει στην καλύτερη παροχή υπηρεσιών στον πολίτη.
• Η ενίσχυση της δημόσιας υγείας, ανάγκη που έγινε ιδιαίτερα κατανοητή -ακόμη και από τους μη ένθερμους υποστηρικτές της- στα χρόνια της πανδημίας. Μέγα στοίχημα η αντιμετώπιση του καρκινώματος που ακούει στο όνομα «φακελάκι» που αξιώνουν επίορκοι γιατροί.
• Η αναβάθμιση της δημόσιας παιδείας χωρίς ακατανόητα πισωγυρίσματα, όπως στην περίπτωση της μη δημιουργίας έως τώρα πρότυπου σχολείου στην πρωτεύουσα της Θεσσαλίας, τη Λάρισα!
• Η δημιουργία, επιτέλους, μη κρατικών πανεπιστημίων με την αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος. Ελπίζουμε, μόλις εκκινήσει η διαδικασία για την αναθεώρηση του Συντάγματος, αυτή τη φορά το ΠΑΣΟΚ να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων και να μην υπαναχωρήσει και πάλι. Γι αυτό έχει αξία η ρύθμιση να ψηφιστεί από την παρούσα Βουλή με 180 ψήφους ώστε να μπορέσει να ολοκληρωθεί με 151 στην επόμενη Βουλή.
• Η ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης, οι καθυστερήσεις της οποίας φτάνουν σε βαθμό αρνησιδικίας και εντείνουν τη δυσπιστία των πολιτών προς το πολιτικό σύστημα.
• Η αντιμετώπιση παθογενειών του βαθέως κράτους, που αποδείχθηκαν με τραγικό τρόπο με το φοβερό σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών αλλά και εκτεταμένες φυσικές καταστροφές από πυρκαγιές και πλημμύρες.
Η άμεση δρομολόγηση αυτών των υπερώριμων μεταρρυθμίσεων -σύμφωνα με τις προγραμματικές δηλώσεις- επιβεβαιώνει ότι η κυβέρνηση και θέλει και μπορεί!
Τέλος, στον έτερο κίνδυνο της δεύτερης τετραετίας, αυτόν της εμφάνισης φαινομένων αλαζονείας της εξουσίας, τα άμεσα αντανακλαστικά του μεγάρου Μαξίμου, ακόμη και με την αποπομπή υπουργών, δείχνουν την απόλυτη επίγνωση της ανάγκης να συμβαδίζει το «σεμνά και ταπεινά» μαζί με την αποτελεσματικότητα.

Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, πρώην υπουργός.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ στις 04.08.2023

Read more...

Άρθρο Μ. Χαρακόπουλου: “Επικράτηση της κοινής λογικής”

thepresident

ΜΑΧ ΑΡΘΡΟ

Επικράτηση της κοινής λογικής

Του Μάξιμου Χαρακόπουλου

Τα αποτελέσματα των εκλογών της 21ης Μαΐου προκάλεσαν δικαιολογημένα γενική έκπληξη, τόσο για το εύρος της νίκης της Νέας Δημοκρατίας όσο και για την ελεύθερη πτώση των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμη και οι έρευνες της κοινής γνώμης που διαπίστωναν την υποχώρηση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν μπόρεσαν να καταγράψουν το πραγματικό μέγεθός της. Πρόκειται για ένα πρωτοφανές φαινόμενο στα πρόσφατα πολιτικά χρονικά της χώρας, καθώς εύλογα μια κυβερνητική θητεία προκαλεί φθορές στο κυβερνών κόμμα. Ωστόσο, εδώ παρακολουθήσαμε το αντίστροφο. Την Νέα Δημοκρατία να ενισχύεται έτι περαιτέρω, απολαμβάνοντας μια ισχυρή ψήφο επιδοκιμασίας, για το κυβερνητικό της έργο και, συνάμα, εμπιστοσύνης για την επιτάχυνση της πολιτικής της σε μια νέα τετραετία. Αν δεν ήταν, μάλιστα, η νάρκη του εκλογικού συστήματος, η διαδικασία θα είχε ήδη λήξει και δεν θα χρειαζόταν η επανάληψη των εκλογών της 25ης Ιουνίου. Το κέρδος, ωστόσο, που αποκομίσαμε είναι ότι η λαϊκή ψήφος έβαλε οριστική ταφόπλακα στο διαχρονικό μοτίβο της αριστεράς για την ηθική υπεροπλία της ανόθευτης και άδολης απλής αναλογικής.
Ανιχνεύοντας τις αιτίες του πρόσφατου εκλογικού αποτελέσματος, το πρώτο που μπορεί να διαπιστώσουμε είναι ότι στην ουσία επισφραγίζουν μια επιστροφή στην κανονικότητα ή τουλάχιστον την διάθεση της ελληνικής κοινωνίας να κλείσουμε οριστικά το κεφάλαιο της μακράς κρίσης. Κι αυτό καταδεικνύεται πρωτίστως από την καταψήφιση του ΣΥΡΙΖΑ, ενός κόμματος που ήταν γέννημα αυτής της δομικής κρίσης που βίωσε η χώρα από τα τέλη της δεκαετίας του 2000. Ο καταγγελτικός λόγος του κόμματος αυτού, που κινείτο για χρόνια σε μονοψήφια ποσοστά, συγκεντρώνοντας στους κόλπους του ποικίλες τάσεις και «φυλές» της ευρύτερης αριστεράς, βρήκε εύφορο έδαφος να αναπτυχθεί σε συνθήκες κατάρρευσης της εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα. Η τοξικότητα που εξέπεμπε στην πολιτική ρητορική του, ο διχαστικός του λόγος, η επιθετική διάθεση διέγειραν και ικανοποιούσαν τις συναισθηματικές διαθέσεις ενός σημαντικού τμήματος της ελληνικής κοινωνίας που είχε πληγεί από την οικονομική κρίση. Το ίδιο, άλλωστε, γινόταν και από άλλα σχήματα που εμφανίστηκαν την ίδια περίοδο, ιδίως στα δεξιά του πολιτικού φάσματος, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την νεοναζιστική Χρυσή Αυγή. Το πολιτικό κλίμα της περιόδου δεν άφηνε τα περιθώρια ενός ψύχραιμου πολιτικού διαλόγου. Και έτσι φθάσαμε στην νίκη του λαϊκισμού και στην διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Αλλά πολύ γρήγορα οι ψευδαισθήσεις κατέρρευσαν. Η πραγματικότητα εκδικήθηκε την υπερφίαλη ανευθυνότητα. Τι απέμεινε από την περίοδο 2015-2019; Ένα τρίτο μνημόνιο, μια ζημία 100 δισεκατομμυρίων, η υποθήκευση της δημόσιας περιουσίας για 99 χρόνια, η κάκιστη συμφωνία των Πρεσπών, τα «ανοιχτά σύνορα» για τους μετανάστες, η ανεξέλεγκτη δράση των μπαχαλάκηδων. Αυτό ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ, αυτό μπόρεσε να δώσει. Και όταν ήρθε η διακυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, εν μέσω μάλιστα αλλεπάλληλων και αναπάντεχων εξωγενών κρίσεων, καταδεικνύοντας ότι υπάρχει ελπίδα και προοπτική, ο κύκλος των κομμάτων διαμαρτυρίας ως βασικών δρώντων στο πολιτικό σύστημα πλέον έκλεισε. Δυστυχώς, για τον κ. Τσίπρα, τα υποτιθέμενα ανοίγματά του προς το κέντρο, την μετριοπάθεια και τον ορθολογισμό έμειναν στον αέρα, γιατί ποτέ δεν τα πίστεψε. Συνέχιζε να πολιτεύεται με τοξικότητα, μηδενισμό, «πολακισμό», γιατί στην ουσία μόνον αυτό γνωρίζει να κάνει καλά. Ο ίδιος δήλωσε ότι έπαθε σοκ από το αποτέλεσμα. Κι όμως είναι αυτός που το προκάλεσε. Γιατί απλούστατα άφησε να τον ξεπεράσει η εποχή. Τώρα πλέον η ελληνική κοινωνία γύρισε την πλάτη και σε αυτόν και σε ό,τι αυτός εκφράζει, στρέφοντας το βλέμμα της στο μέλλον. Κάτι που πιστεύω ότι θα επιβεβαιωθεί και στις εκλογές της 25ης Ιουνίου.

Ο κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, πρώην υπουργός.

Μπορείτε να δείτε το άρθρο όπως δημοσιεύθηκε στον σύνδεσμο: https://www.thepresident.gr/2023/06/06/epikratisi-tis-koinis-logikis-grafei-o-maximos-charakopoylos/

Read more...

Άρθρο M. Xαρακόπουλου: “Το μεταναστευτικό ως όπλο του τουρκικού αναθεωρητισμού”

ΠΑΡΟΝ

MAXIMOS NEW

Το μεταναστευτικό ως όπλο του τουρκικού αναθεωρητισμού

Του Μάξιμου Χαρακόπουλου

Λίγο πριν την εκπνοή του χρόνου και ενόψει της προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ από την Σουηδία, το πρώτο εξάμηνο του 2023, μετέβην στη Στοκχόλμη για συναντήσεις με ομολόγους μου των αντίστοιχων κοινοβουλευτικών επιτροπών, προκειμένου να τους καταστήσω κοινωνούς των ελληνικών θέσεων στο μείζον ζήτημα του νέου Συμφώνου για το Άσυλο και την Μετανάστευση.
Στους συνομιλητές μου τόνισα τις αυτονόητες αλήθειες, που συχνά λησμονούνται στην Εσπερία, όπου δυστυχώς κυριάρχησαν για χρόνια διάφορες ιδεοληψίες αλλά και προκαταλήψεις για τη χώρα μας, όπως και συνολικά για τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου. Στη στρέβλωση της εικόνας της χώρας, όπως πληροφορούμαστε εσχάτως, ρόλο έπαιξαν και αρκετές Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, με περίεργες διασυνδέσεις, οι οποίες λαμβάνουν αστρονομικά ποσά για την άσκηση του “ανθρωπιστικού τους έργου”.
Η Ελλάδα μπορεί να είναι θελκτικός προορισμός για τους Σκανδιναβούς τουρίστες, ταυτόχρονα, όμως, είναι και μια χώρα των ευρωπαϊκών συνόρων. Βρίσκεται στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων και αποτελεί μοιραία τη βασική πύλη εισόδου για τις μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές από την Ασία και την Αφρική. Ροές που αυξάνονται λόγω των πολέμων, των διώξεων, των διακρίσεων, αλλά και της δημογραφικής έκρηξης που συμβαίνει στον πάλαι ποτέ “τρίτο κόσμο”.
Εξήγησα στους βόρειους εταίρους μας ότι τα σύνορα της πατρίδας μας τα διασχίζουν ετησίως -υπό την καθοδήγηση διακινητών- δεκάδες χιλιάδες μετανάστες, αναζητώντας την ευρωπαϊκή Εδέμ, και καλείται η Ελλάδα με τις μικρές της δυνάμεις να διαχειριστεί το τεράστιο αυτό πρόβλημα. Ταυτόχρονα γειτνιάζουμε με μια χώρα, την Τουρκία, η οποία έχει αναγάγει το μεταναστευτικό σε εργαλείο της εξωτερικής της πολιτικής. Όχι μόνον για να δημιουργήσει προβλήματα αποσταθεροποίησης στην Ελλάδα, έναντι της οποίας ακολουθεί απροκάλυπτα αναθεωρητική πολιτική, διεκδικώντας τα νησιά της και δικαίωση για την… Τριπολιτσά του 1821, αλλά και για να εκβιάσει συνολικά την ευρωπαϊκή πολιτική. Άλλωστε, την ανατολίτικη αυτή τακτική του παζαριού την βιώνουν πια και οι Σουηδοί στο πετσί τους, με το αίτημά τους να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ. Η Άγκυρα για να πει το ναι, θέτει εκβιαστικά εξευτελιστικούς όρους σε ένα κράτος πρότυπο δημοκρατίας και σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως είναι η Σουηδία.
Η αλήθεια είναι ότι οι Σκανδιναβοί μόλις προσφάτως, με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, συνειδητοποίησαν τι εστί αναθεωρητισμός στις διεθνείς σχέσεις. Ξαφνικά αισθάνθηκαν μια πραγματική απειλή. Για την Ελλάδα, όμως, η απειλή αυτή διαρκεί δεκαετίες και τα τελευταία χρόνια έχει γίνει ακόμη πιο επικίνδυνη. Και σε αυτήν την απειλή, το μεταναστευτικό γίνεται όπλο στα χέρια της αναθεωρητικής δύναμης. Γι΄αυτό και χρειάζεται η αλληλεγγύη όλων των κρατών-μελών της ΕΕ για να αντιμετωπίσουμε από κοινού τα προβλήματα αυτά. Και της τουρκικής επιθετικότητας αλλά και του μεταναστευτικού-προσφυγικού. Η αλληλεγγύη αυτή μπορεί να εκφραστεί μέσω του νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο στην ΕΕ. Σε αυτό πρέπει επιτέλους να προβλεφθούν μέτρα που κατανέμουν ισομερώς το βάρος της διαχείρισης του μεταναστευτικού και όχι να φορτώνεται αποκλειστικά στις χώρες της πρώτης γραμμής. Και βεβαίως να προβλέπονται συγκεκριμένες, αυστηρές κυρώσεις για όσα κράτη-μέλη δεν δέχονται να αναλάβουν ούτε καν ασυνόδευτα ανήλικα. Παράλληλα, όμως, πρέπει να υπάρχουν κυρώσεις και για όσα τρίτα κράτη εργαλειοποιούν το μεταναστευτικό, το καθιστούν εργαλείο εκβιασμού και προώθησης της πολιτικής τους απέναντι στην Ευρώπη. Και όχι, όπως γίνεται τώρα, η Τουρκία να “επιβραβεύεται” με επιπλέον δισεκατομμύρια βοήθειας από τα χρήματα των ευρωπαίων φορολογουμένων.
Σε κάθε περίπτωση, όλοι συμφωνούμε ότι το πρόβλημα μπορεί να λυθεί αν σκύψουμε στην πηγή του, στις χώρες προέλευσης των προσφύγων και μεταναστών. Να επιδράσουμε επί τόπου, με συγκεκριμένες πολιτικές που θα δώσουν κίνητρα ανάπτυξης και θα συγκρατήσουν τον κόσμο στις εστίες του. Και γι’ αυτόν τον στόχο η ΕΕ μπορεί να πράξει πολύ περισσότερα από όσα έχει κάνει ως σήμερα.

Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι πρόεδρος της Διαρκούς Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης της Βουλής, βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας.

Δημοσιεύθηκε στο “Παρόν” στις 08.01.2023

Read more...

Μ. Χαρακόπουλος στα ΕΠΙΚΑΙΡΑ: "Ισχυρή αποτροπή η μόνη γλώσσα που αντιλαμβάνεται η Άγκυρα"

MAXIMOS NEW

Ισχυρή αποτροπή η μόνη γλώσσα που αντιλαμβάνεται η Άγκυρα

Του Μάξιμου Χαρακόπουλου

Η τουρκική επιθετικότητα κατά της Ελλάδος βρίσκεται σε διαρκή έξαρση,σχεδόν χωρίς διακοπή, ήδη επί μια τριετία. Η ρητορική που χρησιμοποιούν οι γείτονες είναι πρωτοφανής στα σύγχρονα διπλωματικά χρονικά, όπως το ανεκδιήγητο«θα έρθουμε μια νύχτα»,που υπονοεί ότι θα εισβάλουν σε ελληνικό έδαφος. Πρόκειται, ασφαλώς, για αξιοπρόσεκτο φαινόμενο, που αποδεικνύει την εμμονή της Άγκυρας έναντι της χώρας μας, αλλά και τους βαθύτερους στόχους που υποκρύπτει αυτή.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η γειτονική χώρα βιώνει μια κρίση μεγαλοϊδεατισμού, που επιτείνεται από την προσωπικότητα του ηγέτη της. Γιατί ο Ερντογάν ήταν αυτός που επέβαλε τον ισλαμισμό ως επίσημη ιδεολογία της Τουρκίας, παραμερίζοντας τις κοσμικές παρακαταθήκες του κεμαλισμού. Σφραγίδα αυτής της στροφής είναι και η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, από μουσείο που την είχε κάνει ο Κεμάλ. Ταυτόχρονα, όμως, αυτός ο ισλαμισμός «παντρεύτηκε» με τον ακραίο εθνικισμό, μέσα από το όραμα της αναβίωσης μιας νέας οθωμανικής αυτοκρατορίας, η οποία θα αναδυθεί όχι μόνον ως περιφερειακή αλλά και παγκόσμια ακόμη υπερδύναμη. Αυτό το όραμα είναι που κινεί τους Τούρκους ιθύνοντες και, δυστυχώς, ένα πολύ μεγάλο τμήμα της τουρκικής κοινωνίας. Κι αυτό,επίσης, καθίσταται εργαλείο χειραγώγησης της κοινής γνώμης, ώστε να καλύπτονται οι εσωτερικές κοινωνικές και εθνικές αντιθέσεις,καθώς και τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα, όπως ο αχαλίνωτος πληθωρισμός.
Έτσι η Άγκυρα, εδώ και χρόνια, δρα ως αναθεωρητική δύναμη με καθαρά ιμπεριαλιστική τακτική, χρησιμοποιώντας στρατιωτικά μέσα για να επεκτείνει την επιρροή της, αλλά και κάθε άλλο πρόσφορο «εργαλείο», όπως οι μεταναστευτικές ροές, για να εκβιάσει επιθυμητές για την ίδια αποφάσεις. Το τελευταίο το ζήσαμε σε μαζική εκδοχή στην περίπτωση του Έβρου το 2020, και εξακολουθούμε να το βιώνουμε συχνά-πυκνά, παράλληλα με μια εκστρατεία συκοφάντησης της Ελλάδας, από δήθεν ανθρωπιστική σκοπιά. Και είναι, τουλάχιστον, ακατανόητη η ταύτιση πολιτικών δυνάμεων στην Ελλάδα με αυτήν την ρητορική, που στο όνομα των «ανοικτών συνόρων», φθάνουν ακόμη και στην υποστήριξη ψευδών καταγγελιών, όπως αυτή για το δήθεν νεκρό κοριτσάκι - ζήτημα για το οποίο ακόμη αναμένουμε ένα έστω τυπικόmeaculpa από τον αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ.

Η ανοχή της Δύσης
Ταυτόχρονα, η Τουρκία εκμεταλλεύεται επιτηδείως τον πόλεμο στην Ουκρανία, εμφανιζόμενη ως διαμεσολαβήτρια δύναμη, έτσι ώστε όχι μόνον να μην εφαρμόζει τις κυρώσεις που ολόκληρη η Δύση και οι χώρες του ΝΑΤΟ έχουν αποφασίσει κατά της Ρωσίας, αλλά να επιδίδεταισε εμπορικές δοσοληψίες με όλους τους εμπλεκόμενους. Προφανώς, σε αυτό το αποτέλεσμα συντείνει και ο φόβος της Δύσης, μην τυχόν απωλέσει ολοκληρωτικά την Άγκυρα, και αυτή καταλήξει στις αγκάλες της Μόσχας. Φόβος, βεβαίως, μάλλονβάσιμος, αφού η τουρκική πολιτική κινείται με τις δικές της στοχεύσεις. Αυτό αποκαλύπτουν, άλλωστε,οι πωλήσεις στρατιωτικού υλικού στο Κίεβο, η στήριξη στους Τάταρους της Κριμαίας, η συνεργασία με το Αζερμπαϊτζάν κατά της Αρμενίας ή η προσπάθεια ελέγχου της Κεντρικής Ασίας μέσω του Οργανισμού Τουρκικών Κρατών -όπουη Άγκυρα προσπάθησε, προσφάτως, να αναγνωρίσει τηνψευδοκυβέρνηση της κατεχόμενης Κύπρου, δίνοντάς της καθεστώς παρατηρητή.
Αυτήν όμως την, μερική, ανοχή εκμεταλλεύεται, όπου μπορεί ο Ερντογάν και αυτές τις ημέρες γινόμαστε μάρτυρες ακόμη μιαςστρατιωτικής επιχείρησης κατά του συριακού και ιρακινού εδάφους. Με αεροπορικά κτυπήματα-μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές-κτυπούν θέσεις των Κούρδων. Και είναι τουλάχιστον εξοργιστικό, καθώς οι Κούρδοιήτανεκείνοι που κατατρόπωσαν το Ισλαμικό Κράτος σε βόρειο Ιράκ και ανατολική Συρία. Παρ’ όλα αυτά, η καταδίκη από ΗΠΑ, ΕΕ αλλά και Ρωσία που έχει σημαντική επιρροή στη Συρία, είναι έως τώρα μόνον φραστική. Κι αυτή η χαλαρή αντίδραση ρίχνει νερό στον μύλο της τουρκικής αυθαιρεσίας.

Οι αιτίες επιθετικότητας
Αυτή η τουρκική δραστηριότητα οφείλεται σε δύο ταυτόχρονες αιτίες. Η μία, η δημιουργία του νεοοθωμανικού χώρου που αναφέραμε. Η Άγκυρα θέλει να κατακτήσει νέα εδάφη. Και ειδικά στη Συρία, που βρέθηκε στο χάος λόγω του εμφυλίου πολέμου, αλλά και την μυωπική πολιτική ξένων παραγόντων, βρίσκει το ιδανικό θύμα. Στα εδάφη που ελέγχει και που θέλει να επεκτείνει σχεδιάζει να εγκαταστήσει φιλικούς προς αυτήν σουνιτικούς πληθυσμούς, που τώρα διαβιούν ως πρόσφυγες στην Τουρκία. Μια τακτική που ακολούθησε και στην περίπτωση της Αλεξανδρέττας,αλλά και της κατεχόμενης Κύπρου, με την εγκατάσταση δεκάδων χιλιάδων εποίκων από την Ανατολία.
Η δεύτερη αιτία είναι οι επερχόμενες εκλογές που θα γίνουν σε λίγους μήνες, εντός του 2023. Το έτος είναι συμβολικό, καθώς συμπληρώνονται 100 χρόνια από την ίδρυση της Τουρκική Δημοκρατίας. Και ο Ερντογάν έχει υψώσει πολύ τον πήχη των προσδοκιών στο τουρκικό εκλογικό σώμα. Γι’ αυτό χρειάζεται να του δείξει έμπρακτα αποτελέσματα. Ειδικά όταν υπάρχει μια αντιπολίτευση, η οποία, πλειοδοτεί σε εθνικιστικό παροξυσμό.
Για τον Τούρκο πρόεδρο, όμως, αυτό που δεν τον αφήνει να κοιμηθεί είναι η εμμονή του με τον ελληνισμό. Γνωρίζει ότι ο νεοοθωμανισμός του δεν έχει καμία τύχη όσο η Ελλάδα και η Κύπρος εξακολουθούν να είναι κυρίαρχα κράτη, να μην υποτάσσονται στην τουρκική βουλιμία, να ασκούν ανεξάρτητη και κυρίαρχη εξωτερική πολιτική, να ασκούν όλα τα διπλωματικά μέσα και να λαμβάνουν όλα τα στρατιωτικά μέτρα που τους επιτρέπουν να προστατεύουν την κυριαρχία και τα κυριαρχικά τους δικαιώματα.
Και μπορεί να ξεδιπλώνει όλη την ατζέντααπαράδεκτων διεκδικήσεων, απαιτώντας μάλιστα τηναποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, την ώραπου στις μικρασιατικές ακτέςεδρεύει η στρατιά του Αιγαίου και ο τουρκικός στρατός εξοπλίζεται σαν αστακός, ωστόσο γνωρίζει ότι κανένα εγχείρημα δεν θα έχει τύχη γιατί η κυβέρνηση Μητσοτάκη κινούμενη δραστήρια καιπολυεπίπεδαέχει δημιουργήσει ένα αδιαπέραστο τείχος,όπου σκοντάφτει κάθε τουρκική πρόκληση.
Κατ’ αρχάς, ξεπάγωσε τα εξοπλιστικά προγράμματα, μετά από μια μακρά περίοδο στασιμότητας, λόγω και της οικονομικής κρίσης. Στον ουρανό του Αιγαίου η ελληνική Πολεμική Αεροπορία έχει πλέον το επάνω χέρι, με τα γαλλικά Ραφάλ και με την αναβάθμιση μεγάλου μέρους του υπάρχοντος στόλου της Π.Α., ενώ επίκειται και η προμήθεια των F35. Προφανώς, αυτή η υπεροπλία δίνει δυνατότητες δράσης σε ευρύτερο πεδίο στην ανατολική Μεσόγειο. Κοσμογονία, όμως, σημειώνεται και στο Πολεμικό Ναυτικό. Μετά τις φρεγάτες Μπελαράακολουθεί η προμήθεια κορβετών, ενώ, ήδη ξεκινά μετά από δεκαετίες και η αναγέννηση των ελληνικών ναυπηγείων, που ελπίζουμε να έχουν καθοριστικό ρόλο στα εξοπλιστικά προγράμματα του ναυτικού.

Διπλωματικές επιτυχίες
Καθόλου,όμως,υποδεέστερες δεν είναι και οι επιτυχίες της ελληνικής διπλωματίας. Το πλέγμα των συμμαχιών με χώρες όπως η Γαλλία, οι ΗΠΑ, το Ισραήλ, οι αραβικές χώρες του Κόλπου, η Αίγυπτος, έχει δημιουργήσει μια νέα ισορροπία. Πλέον έχουν πληθύνει όσοι αντιλαμβάνονται ότι η Τουρκία συνιστά έναν μόνιμο ταραξία της περιοχής, έναν σταθερό παραβάτη του διεθνούς δικαίου, μια αναθεωρητική και,άρα, επικίνδυνη δύναμη.
Για αυτόντον λόγο η Άγκυρα καταφέρεται εναντίον όσων δεν αποδέχονται τις πρακτικές της. Και βεβαίως, γίνεται ακόμη πιο νευρική όσο η Ελλάδα αναβαθμίζεται γεωστρατηγικά, σε μια νέα αρχιτεκτονική της ασφάλειας που οικοδομείται στην ανατολική Μεσόγειο και στα Βαλκάνια. Γιατί οι τουρκικοί σχεδιασμοί ακυρώνονται. Γι’ αυτό ποντάρει πλέον στο παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, που αμφισβητεί την ελληνική ΑΟΖ, ελπίζοντας ότι μέσω αυτού θα εκβιάσει την Ελλάδα και τη διεθνή κοινότητα, για να επιβάλει διαπραγματεύσεις με τους δικούς της όρους. Την απάντηση,όμως,την πήρε με το Μνημόνιο Κατανόησης για ζητήματα Έρευνας και Διάσωσης που υπέγραψαν Ελλάδα και Αίγυπτος, με ενέργειες των Δένδια- Παναγιωτόπουλου,το οποίο καλύπτει τη θαλάσσια περιοχή μεταξύ των δύο χωρών. Και κοντά σε αυτά, ο κολοσσός της ExxοnMobil προτίθεται να επεκτείνει τηνέρευνα για υδρογονάνθρακες νότια της Κρήτης.
Είναι βέβαιο ότι το επόμενο διάστημα είναι εξαιρετικά κρίσιμο. Ωστόσο, η χώρα μας έχει χαράξει μια γραμμή ισχυρής αποτροπής, και έχει καταστήσει σαφές ότι δεν αποδέχεται καμία αμφισβήτηση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών της δικαιωμάτων. Παράλληλα, παραμένει δύναμη ειρήνης και ανοιχτή σε συνομιλίες που αφορούν αποκλειστικά τις θαλάσσιες ζώνες. Και πάντοτε εντός του πλαισίου που προβλέπει το διεθνές δίκαιο. Με όσους εκτοξεύουν απειλές και επιδίδονται σε κουτσαβακισμούςδεν υπάρχει περιθώριο συνεννόησης.-

Ο δρ. Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, πρώην αναπληρωτής υπουργός.

ΕΠΙΚΑΙΡΑ 1

ΕΠΙΚΑΙΡΑ 2

ΕΠΙΚΑΙΡΑ 3

Read more...

Άρθρο Μ. Χαρακόπουλου: “Οι κρίσεις ωρίμασαν τις αλλαγές στη γεωργία…”

eleutheros typos

MAXIMOS NEW

Οι κρίσεις ωρίμασαν τις αλλαγές στη γεωργία

Του Μάξιμου Χαρακόπουλου

Η πρωτογενής παραγωγή δεν έμεινε ανεπηρέαστη από τις αναταράξεις της τελευταίας δεκαετίας. Αντιθέτως, δοκιμάστηκε σφόδρα, θέτοντας σε επισφάλεια την συνέχιση της δραστηριότητας πολλών αγροτών και κτηνοτρόφων. Ο οικονομικός μαρασμός που προκάλεσε η κρίση του 2010 και εντεύθεν, οι απροσδόκητες επιπτώσεις της πανδημίας στη διαθεσιμότητα προϊόντων και εφοδίων, η ακρίβεια στην ενέργεια που εκτοξεύτηκε πανευρωπαϊκά λόγω του πολέμου και οι πρωτόγνωρες ζημιές ελέω κλιματικής αλλαγής, προκάλεσαν σοβαρούς κλυδωνισμούς, ενώ επέτειναν το κλίμα αβεβαιότητας στον αγροτικό κόσμο.
Ωστόσο, τα απανωτά αυτά “χτυπήματα” δημιούργησαν το υπόβαθρο για να ωριμάσουν αλλαγές που έπρεπε εδώ και χρόνια να γίνουν πράξη. Έτσι, οι εκτεταμένες ζημιές σε καλλιέργειες και υποδομές από τον “Ιανό” στα Φάρσαλα και την Καρδίτσα, προκάλεσαν την αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου, ώστε να διασφαλιστούν ταχύτερες διαδικασίες κρατικών ενισχύσεων και αποζημιώσεων. Κάτι αντίστοιχο συνέβη με τις εκτεταμένες ζημιές από τον καθολικό παγετό του 2021, όπου η κυβέρνηση Μητσοτάκη απέδωσε την “ξεχασμένη” επί χρόνια κρατική συνεισφορά στον ΕΛΓΑ, ώστε να υπάρξει επαρκής ρευστότητα για να αποζημιωθούν οι πληγέντες. Ομοίως, κατά την πανδημία η πολιτεία προέβη σε αιτιολογημένες “κορονοενισχύσεις” για τα προϊόντα και τους κλάδους που επλήγησαν, ενώ, στην ενεργειακή κρίση, “επιδότησε” το κόστος για την πρωτογενή παραγωγή στο ρεύμα άλλα και στα καύσιμα, επαναφέροντας το “αγροτικό πετρέλαιο”.
Προφανώς και τα μέτρα αυτά δεν αρκούν. Βεβαίως, η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι όσο τα δημοσιονομικά το επιτρέπουν λαμβάνει νέα μέτρα στήριξης. Πρωτίστως, όμως, θα πρέπει να εστιάσουμε στις δομικές αλλαγές που απαιτούνται στον αγροτικό τομέα, οι οποίες παρεμπιπτόντως έχουν ωριμάσει και στις τάξεις των αγροτών.
Η σύγχρονη γεωργία βασίζεται στην ανταγωνιστικότητα, στην επιχειρηματικότητα, στην αρτιότερη εκμετάλλευση και διαχείριση των πόρων και του περιβάλλοντος. Και επειδή αποκτά όλο και ισχυρότερη σύνδεση με τις αγορές κατευθύνεται προς την παραγωγή προϊόντων με συγκεκριμένη ταυτότητα, γεγονός που απαιτεί νέες μεθόδους καλλιέργειας, διαχείρισης, τυποποίησης και εμπορίας. Εδώ, η συμβολή της πολιτείας επιβάλεται να είναι καθοριστική, καθώς θα πρέπει να διασφαλίσει ένα ευνοϊκό πλαίσιο για την ομαλότερη μετάβαση από την γεωργία που συντηρείται από τις επιδοτήσεις στην γεωργία που ανεβαίνει σκαλοπάτια στην κλίμακα της σύγχρονης παγκοσμιοποιημένης αγοράς.
Οι αλλαγές που απαιτούνται δεν είναι ρηξικέλευθες, ούτε καινοτομίες που θα εντυπωσιάσουν. Είναι απλές λύσεις που εύλογα προκύπτουν από όσα έγιναν τα τελευταία χρόνια. Το δύσκολο είναι η εφαρμογή τους. Θα πρέπει να υιοθετηθούν από το σύνολο των αγροτών και να στηριχθούν επαρκώς από την πολιτεία.

1. Αναδιάρθρωση καλλιεργειών
Φέτος, ειδικά στα φρούτα, υπήρξαν προβλήματα με την διάθεση και τις χαμηλές τιμές, παρότι η παραγωγή από πλευράς ποιότητας και ποσότητας ήταν καλή. Πλέον, οι ίδιοι οι αγρότες ζητούν να εφαρμοστούν προγράμματα αναδιάρθρωσης ώστε, δεδομένων των αυξήσεων στο κόστος παραγωγής, να μπορέσουν να μετριάσουν το κόστος αντικατάστασης ποικιλιών ή ειδών στις πολυετείς δενδρώδεις καλλιέργειες. Η εφαρμογή τέτοιων προγραμμάτων θα μπορούσε να είναι ιδιαίτερα αποδοτική σε φρούτα που προορίζονται για τη βιομηχανία π.χ. βιομηχανικό ροδάκινο, ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα συνωστισμού σε κάποιες ποικιλλίες ή σε περιοχές που ταλαιπωρούνται συχνά από παγετούς σε ευαίσθητα είδη, όπως τα αμύγδαλα σε πεδινές παγετόπληκτες περιοχές. Ταυτόχρονα, μπορεί να προωθηθεί η μηχανική συλλογή και η ανάπτυξη της συμβολαιακής γεωργίας.

2. Ενδυνάμωση συνεργατικών σχημάτων
Στη χώρα μας, η μέση καλλιεργούμενη έκταση ανά αγρότη υπολείπεται σημαντικά σε σχέση με χώρες που παράγουν ομοειδή προϊόντα στην παγκοσμιοποιημένη πλέον αγορά. Συνεπώς, η μόνη βιώσιμη λύση είναι η συνένωση και συνδιαχείριση των αγροτικών εκμεταλλεύσεων υπό ένα συνεργατικό σχήμα, το οποίο θα μοιράζεται πόρους και έξοδα με οικονομίες κλίμακος, θα μπορεί να υπόκειται ευκολότερα σε επιστημονική παρακολούθηση για να δημιουργήσει ποιότητα και καινοτομία, να συμμετέχει σε επιδοτούμενα προγράμματα, να συγκεντρώνει όγκο παραγωγής και εν τέλει να ανταγωνίζεται με ευνοϊκότερους όρους αγορές που θα δίνουν υπεραξία στο προϊόν και περισσότερα έσοδα στα μέλη.

3. Αλλαγές στην αγροτική ασφάλιση
Είναι πλέον ώριμες οι συνθήκες, λόγω των ζημιών που προκαλεί η κλιματική αλλαγή και δεν καλύπτονται από το κανονιστικό πλαίσιο του ΕΛΓΑ, για την επίσπευση των αλλαγών στην ασφάλιση της αγροτικής παραγωγής. Ήδη, κάποιοι αγρότες καταφεύγουν σε συμπληρωματική ασφάλιση σε ιδιωτικούς φορείς, πλέον της ασφάλισης στον ΕΛΓΑ, επιδιώκοντας την πληρέστερη κάλυψη της παραγωγής τους από έκτακτες ζημιές. Ο ΕΛΓΑ είναι σύμμαχος του αγρότη, αλλά σε κάθε περίπτωση, ο Κανονισμός ασφάλισης θα πρέπει να προβλέπει τη δυνατότητα για επιπλέον καλύψεις, με το αντίστοιχο ασφάλιστρο. Η ευελιξία στην ασφάλιση του ΕΛΓΑ περνάει και από τα χέρια των αγροτών.

4. Ανανέωση του αγροτικού πληθυσμού
Ως χώρα γερνάμε, η επαρχία φθίνει και οι πόλεις διογκώνονται. Τα προγράμματα νέων αγροτών είναι ένα μέσο για να ανασχεθεί, εν μέρει, η δημογραφική απίσχναση της περιφέρειας. Ωστόσο, δεν πρέπει να επαναληφθούν τα λάθη της προτελευταίας προκήρυξης, όπου κάποιος γινόταν νέος αγρότης με δεσμεύσεις μόνο για 4 χρόνια. Το πρόσφατο πρόγραμμα, με οκταετείς δεσμεύσεις και γενναιότερη χρηματοδότηση θα κατευθύνει ασφαλέστερα νέο κόσμο στην ενασχόληση με τη γεωργία και την κτηνοτροφία, γεγονός με θετικές επιδράσεις τόσο στην δημογραφική αναζωογόνηση όσο και στην συνολικότερη οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της περιφέρειας.

5. Ταυτότητα, ποιότητα, εξωστρέφεια
Δεν υπάρχει πραγματικό αντίκρισμα αν παράγουμε προϊόντα και δεν μπορούμε να τα πουλήσουμε. Άλλα ούτε και να παράγουμε στο σύγχρονο κόσμο προϊόντα χωρίς ταυτότητα και ποιότητα. Είμαστε μια μικρή χώρα και οφείλουμε να εστιάσουμε στα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, όπως οι ευνοϊκότερες κλιματικές συνθήκες για ποιοτικά προϊόντα και η ισχυρή ταυτότητα εμβληματικών προϊόντων μας, όπως η φέτα και οι οίνοι ΠΟΠ. Απαιτείται να διατηρήσουμε την εθνική μας στρατηγική, την ισχυρή παρουσία στα ευρωπαϊκά όργανα, προκειμένου να διασφαλίζεται η προστασία της ονομασίας των προϊόντων μας σε διεθνείς εμπορικές συμφωνίες, άλλα και η άμεση ενεργοποίηση σε φαινόμενα νοθείας ή καταστρατήγησης των εμπορικών μας σημάτων. Παράλληλα όμως, θεμελιώδους σημασίας είναι και η απαρέγκλιτη τήρηση αυστηρών προδιαγραφών για την προστασία της ποιότητας εγχώρια, καθώς και η πάταξη των περιπτώσεων νόθευσης και λαθρεμπορίας.
Οι απανωτές εξωγενείς κρίσεις τα τελευταία χρόνια εύλογα προβληματίζουν τους πολίτες. Ωστόσο, μπορούμε να ανταπεξέλθουμε στις δυσκολίες χωρίς να περιμένουμε τον από μηχανής Θεό. Η πορεία της χώρας την τελευταία τριετία αποδεικνύει του λόγου το αληθές.

Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, πρώην αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε σε ένθετο αφιέρωμα του “Ελεύθερου Τύπου” για την Έκθεση Agrotica HELEXPO

Read more...

Άρθρο Μ. Χαρακόπουλου: “Ο μάρτυρας Μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος”

thepresident

MAXIMOS NEW

Η ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΙΤΡΑ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΑΚΑΝΘΙΝΟ ΣΤΕΦΑΝΙ

Ο μάρτυρας Μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος

Του Μάξιμου Χαρακόπουλου

Η ιστορία μας είναι συνυφασμένη με θυσίες Ελλήνων, που έδωσαν την ζωή τους για την ελευθερία και την πίστη, για τα ουσιώδη δηλαδή ταυτοτικά μας στοιχεία. Αυτές οι θυσίες είναι τα πραγματικά θεμέλια που στηρίζεται το έθνος μας. Και δεν είναι τυχαίο ότι στη χορεία των θυσιασθέντων πρωταγωνιστεί ο κλήρος. Γιατί η Ορθοδοξία υπήρξε, και στα πιο σκοτεινά χρόνια, η μεγάλη μας ασπίδα.
Ανάμεσα στο νέφος των μαρτύρων και νεομαρτύρων του Γένους μας, ακτινοβολεί ο Άγιος Χρυσόστομος Σμύρνης. Ιεράρχης που υπηρέτησε με απόλυτη αυταπάρνηση τα ιδανικά της Ορθοδοξίας και της Πατρίδος, σε όλον του τον βίο, μέχρι και τον μαρτυρικό του θάνατο από τον τουρκικό όχλο που τον κατακρεούργησε. Ένα τέλος που το γνώριζε, ήδη, από τις αρχές της αρχιερατικής του αποστολής, όταν προφητικά την ημέρα της χειροτονίας του ως Μητροπολίτης Δράμας, Ζιχνών και Νευροκοπίου, απευθυνόμενος στον Οικουμενικό Πατριάρχη Ιωακείμ Γ´ είπε: «Εν όλη τή καρδία και εν όλη τη διανοία θα υπηρετήσω την Εκκλησίαν και το Γένος, και η μίτρα, την οποίαν αι άγιαι χείρες σου εναπέθεσαν επί της κεφαλής μου, εάν πέπρωται να απολέση ποτέ την λαμπηδόνα των λίθων της, θα μεταβληθή εις ακάνθινονστέφανον μάρτυρος ιεράρχου». Κι αυτόν τον ακάνθινο στέφανο, τον δέχθηκε, αγογγύστως και ενσυνειδήτως, αρνούμενος τη δυνατότητα διαφυγής που του προσέφεραν ξένες πρεσβείες και ρωμαιοκαθολικοί ιερωμένοι. Παρέμεινε εκεί, υπομένοντας τα φρικτά βασανιστήρια, κοντά στο ποίμνιό του, που τον αγάπησε και τον εμπιστεύτηκε. Γιατί έμεινε και ο ίδιος πιστός στην αποστολή και στο έργο του, και γιατί ήλπισε, ματαίως δυστυχώς, ότι η μανία των φρενιασμένων διωκτών του ελληνισμού θα καμπτόταν μετά τον δικό του θάνατο.
Μέχρι την ώρα του Γολγοθά του, όμως, ο Χρυσόστομος είχε επιδείξει έργο απαράμιλλο. Το άξιο αυτό τέκνο της μικρασιατικής γης, ως Μητροπολίτης Δράμας, ανέπτυξε σπουδαία δράση εναντίον της τρομοκρατίας του βουλγαρικού κομιτάτου και της ρουμανικής προπαγάνδας στη Μακεδονία. Παράλληλα, οικοδόμησε σχολεία και εκπαιδευτήρια, συμβάλλοντας καταλυτικά στην αναβάθμιση της ελληνικής παιδείας. Η δράση του προκάλεσε την αντίδραση των Τούρκων, που δύο φορές τον εξανάγκασαν να αποχωρήσει από την Μητρόπολη.
Μέχρι που το 1910 γίνεται Μητροπολίτης Σμύρνης. Και εδώ πάλι, ξεδιπλώνει το φιλανθρωπικό, το κοινωνικό, το εθνικό και εκπαιδευτικό του έργο. Και μαζί το φιλαθλητικό! Δημιουργώντας πρωτοποριακές αθλητικές δομές στην Σμύρνη. Και θα είναι αυτός που θα πρωτοστατήσει στη διάσωση των Ελλήνων, που διώκονται από τους Τούρκους, ήδη, το 1914. Πέντε ολόκληρα χρόνια, δηλαδή, πριν αποβιβασθεί ο ελληνικός στρατός στη Σμύρνη. Χωρίς καμιά δικαιολογία. Οι εγκληματικές αυτές ενέργειες θα καταγραφούν από το Οικουμενικό Πατριαρχείο στη «Μαύρη Βίβλο» για να γίνουν γνωστές στη διεθνή κοινότητα.
Όταν ήλθε η ώρα, που το όνειρο της ελευθερίας και της ένωσης φαινόταν εγγύτερα από ποτέ, ο Μητροπολίτης Σμύρνης ήταν εκεί για να ενισχύει, να ενθαρρύνει, να εμπνέει. Παρά το γεγονός ότι ο ύπατος αρμοστής Σμύρνης, η πλέον αμφιλεγόμενη μορφή της Μικρασιατικής Εκστρατείας, ο Αριστείδης Στεργιάδης, προσπαθούσε να του απαγορεύσει τον εθνικό του λόγο. Ο Στεργιάδης, που πριν την πτώση της Σμύρνης, είχε ήδη διαφύγει με αγγλικό πλοίο.
Και όταν η εξέλιξη του πολέμου έδειχνε να γέρνει κατά του ελληνικού στρατού, ο Χρυσόστομος εργαζόταν για να συγκροτηθεί η «Μικρασιατική Άμυνα» και να διασωθεί οτιδήποτε μπορούσε να σωθεί. Το όραμα της Μεγάλης Ιδέας, όμως, δεν ήταν γραφτό να πραγματοποιηθεί. Πολλά έφταιξαν στην τραγική αυτή κατάληξη. Οι ξένοι που μας γύρισαν την πλάτη, η εσωτερική διχόνοια, τα λάθη μας. Σε κάθε περίπτωση, αυτή την ύστατη στιγμή, που ο ελληνισμός της Ιωνίας «κατέβαινε στον Άδη», ο Ποιμενάρχης του ήταν εκεί. Όπως ήταν και οι Εθνομάρτυρες Επίσκοποι, ο Αμβρόσιος Μοσχονησίων, ο Γρηγόριος Κυδωνιών, ο Προκόπιος Ικονίου και ο Ευθυμίος Ζήλων. Όπως ήταν και οι 350 κληρικοί, που μαρτύρησαν, και δικαίως τους τιμά η Εκκλησία μας.
Φέτος συμπληρώνεται ένας ολόκληρος αιώνας από την αποφράδα εκείνη χρονιά του 1922, που επήλθε φρικτό τέλος στην ελληνική παρουσία 3.000 ετών στα άγια χώματα της Μικράς Ασίας. Η σφαγή της Σμύρνης είναι η τελευταία πράξη της Γενοκτονίας, που εντασσόταν στον στόχο της εξάλειψης του χριστιανικού στοιχείου από την Τουρκία. Σήμερα, οι απόγονοι των θυτών, το ίδιο το τουρκικό κράτος, αντί της συγνώμης απειλούν να συνεχίσουν το αποτρόπαιο έργο της Σμύρνης του ’22. Απειλούν ότι θα έλθουν νύχτα στα ελληνικά νησιά.
Αυτές τις κρίσιμες στιγμές, οφείλουμε να στρέψουμε τη σκέψη μας στη στάση ζωής του Εθνοϊερομάρτυρα Χρυσοστόμου. Να αντλήσουμε διδάγματα και δύναμη. Και να μην λησμονούμε ότι αυτά που έχουμε, η ελευθερία δηλαδή και η ανεξαρτησία μας, δεν είναι δεδομένα. Εξαρτώνται από τη δική μας αποφασιστικότητα να τα υπερασπιζόμαστε.

Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι συγγραφέας του βιβλίου «Ρωμιοί της Καππαδοκίας», βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, πρώην υπουργός.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο Thepresident.gr

Read more...

Άρθρο Μ. Χαρακόπουλου: “Ας διδαχθούμε από το Βυζάντιο…”

ΝΕΑ logo

MAXIMOS NEW

Ας διδαχθούμε από το Βυζάντιο…

Του Μάξιμου Χαρακόπουλου

Στον πρώτο προϋπολογισμό της κυβέρνησης Μητσοτάκη αφιέρωσα την ομιλία μου στα δυο μείζονα, κατά την γνώμη μου, θέματα που άπτονται της ίδιας της ύπαρξής μας ως κράτος και ως έθνος. Εστίασα στην ανάγκη ενίσχυσης της αποτρεπτικής ικανότητας της χώρας με γενναία αύξηση των αμυντικών δαπανών για την άμεση υλοποίηση νέων εξοπλιστικών προγραμμάτων, παράλληλα με την ενεργή διπλωματία και την υπογραφή συμφωνιών αμυντικής συνδρομής. Τότε δέχθηκα κριτική από την αντιπολίτευση, που έφτασε στο σημείο να μιλά για μιλιταριστικό παραλήρημα… Η κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας που ακολούθησε στον Έβρο και το Αιγαίο επιβεβαίωσε περίτρανα την ανάγκη αναβάθμισης της αμυντικής ικανότητας της χώρας. Με αλλά λόγια, μόνο με ισχυρές ένοπλες δυνάμεις μπορείς να διασφαλίσεις την ειρήνη όταν έχεις γείτονες σαν την Τουρκία, που το μόνο δίκαιο που αναγνωρίζουν, δυστυχώς, δεν είναι το διεθνές δίκαιο, αλλά το δίκαιο της ισχύος…
Το δεύτερο ζήτημα στο οποίο αναφέρθηκα εμφαντικά στην εκκίνηση της διακυβέρνησης Μητσοτάκη ήταν το δημογραφικό. Θυμούμαι στην προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο, όταν, στην Διακομματική Επιτροπή που συστάθηκε για να εξετάσει το δημογραφικό, περιέγραψα με μελανά χρώματα το πρόβλημα και την ανάγκη άμεσης λήψης μέτρων, πρωτοκλασάτα στελέχη της τότε πλειοψηφίας του ΣΥΡΙΖΑ να επιχειρούν να το υποβαθμίσουν κάνοντας λόγο για «συντηρητικές υπερβολές και εμμονές». Και ύστερα ήρθαν επιστήμονες εγνωσμένου κύρους από την Ελλάδα και το εξωτερικό για να επιβεβαιώσουν του λόγου το αληθές και να προτείνουν μέτρα αναστροφής της δημογραφικής απίσχνασης. Μέτρα που για να αποδώσουν χρειάζονται επιμονή και συνέπεια σε βάθος χρόνου, ανεξαρτήτως κυβερνητικών μεταβολών.
Τα αποτελέσματα της πρόσφατης απογραφής του πληθυσμού που έγιναν γνωστά, αναμφίβολα, είναι σοκαριστικά για όσους ζούσαν στην…μακαριότητα ξεπερασμένων «κλισέ» άλλων εποχών. Είχα βαρεθεί να ακούω ότι «η γνώση μετράει κι όχι το μέγεθος του πληθυσμού». Βεβαίως, κανείς δεν υποτιμά τη γνώση, αλλά μια χώρα που γερνά και δεν γεννά τι μέλλον μπορεί να έχει, όταν μάλιστα ο εξ ανατολών γείτονας της που την εποφθαλμιά έχει δημογραφική έκρηξη; Στη δεκαετία του ‘30 η πληθυσμιακή σχέση Ελλάδας και Τουρκίας ήταν λίγο πάνω από το 1 προς 2 σε βάρος της χώρας μας. Το 1974 η σχέση είχε σχεδόν διπλασιαστεί σε 1 προς 4. Σήμερα είναι 1 προς 8. Ναι, υπάρχουν οι Κούρδοι, που επίσης αυξάνονται περισσότερο από τους Τούρκους εντός της Τουρκίας -υπολογίζονται στο 1/5 του πληθυσμού. Ναι, υπάρχουν προβλήματα στην οικονομία της Τουρκίας. Όμως, η κατάσταση είναι οριακή και πρέπει τάχιστα να ληφθούν μέτρα. Ιδιαίτερα για την τόνωση στις ακριτικές περιοχές. Γι’ αυτές ειδικά επιβάλλεται η λήψη, επιπλέον, ειδικού προγράμματος για την δημογραφική τους ενίσχυση.Ήμουν πρόσφατα στο Διδυμότειχο και με αφορμή τη σχετική συζήτηση που είχα με τον επίσκοπο της ακριτικής περιοχής θυμήθηκα τα προνόμια που έδινε το Βυζάντιο στους ακρίτες, που φύλαγαν τα σύνορα της αυτοκρατορίας. Κάτι ανάλογο πρέπει να γίνει και σήμερα, όχι μόνο στη Θράκη. Οι νέες μονοεδρικές περιφέρειες, που, σύμφωνα με την νέα απογραφή, προκύπτουν στις παραμεθόριες περιοχές, ελπίζω να μην αποτελέσουν μόνον αφορμή για εκλογικούς σχεδιασμούς…

Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι Γενικός Γραμματέας της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας, βουλευτής Λαρίσης της ΝΔ, πρώην υπουργός

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ (01.09.22)

Read more...

Άρθρο Μ. Χαρακόπουλου: Τείχος προστασίας απέναντι στην τουρκική προβολή ισχύος

eleytheros typos kyriakis full

MAXIMOS NEW

Τείχος προστασίας απέναντι στην τουρκική προβολή ισχύος

Του Μάξιμου Χαρακόπουλου

Πέρασαν ήδη 48 ολόκληρα χρόνια από το καλοκαίρι του ’74 και την τουρκική εισβολή στην Κύπρο που είχε ως αποτέλεσμα την κατοχή άνω του 37% του νησιού. Και παρά τις πολυάριθμες προσπάθειες που κατεβλήθησαν όλες αυτές τις δεκαετίες από την ελληνοκυπριακή πλευρά, για μια δίκαιη επίλυση του προβλήματος, η κατάσταση δεν θα μπορούσε να είναι χειρότερη.
Η Τουρκία και οι άνθρωποί της στα κατεχόμενα υποστηρίζουν μια άτεγκτη γραμμή εκβιασμού, βάσει του επιθετικού δόγματος του νεοοθωμανισμού, που συνεπάγεται την εδαφική επέκταση και την αύξηση της τουρκικής επιρροής σε περιοχές που ανήκαν στην Οθωμανική αυτοκρατορία.
Γι’ αυτό η Άγκυρα συνεχίζει να έχει μόνιμα εγκατεστημένα στρατεύματα εντός του Ιράκ. Να κατέχει μια μεγάλη ζώνη της βόρειας Συρίας, ενώ ετοιμάζεται για την διεξαγωγή μιας νέας στρατιωτικής επιχείρησης κατά των Κούρδων αυτής της χώρας. Να διατηρεί στρατό στη Λιβύη, όπου έχει ενεργό συμμετοχή στη διαρκούσα εμφύλια σύρραξη. Να προωθεί την στρατιωτική της παρουσία στο Αζερμπαϊτζάν, μετά τον τραγικό για τους Αρμένιους πρόσφατο πόλεμο στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Ταυτόχρονα, έχει εξαπολύσει εναντίον της Ελλάδος μια πολεμική ρητορική, αμφισβητώντας όχι μόνον τα κυριαρχικά της δικαιώματα, αλλά και την ίδια την κυριαρχία της επί των ελληνικών νήσων του μισού Αιγαίου, βάσει ακραιφνώς ιμπεριαλιστικών σχεδίων, όπως είναι η αποκαλούμενη «Γαλάζια Πατρίδα». Πρόκειται για μια επιθετική τακτική, που δεν προσδιορίζεται μόνο από τις εσωτερικές πολιτικές σκοπιμότητες, όπως ίσως θα μας βόλευε να πιστέψουμε. Αντιθέτως, είναι, δυστυχώς, μια γενικευμένη πεποίθηση για προβολή ισχύος εναντίον της χώρας μας, που υποστηρίζεται τόσο από τους ισλαμιστές όσο και από τους κεμαλικούς όλων των αποχρώσεων. Κι αυτό το στοιχείο πρέπει να μας κάνει επιφυλακτικούς για την επόμενη ημέρα, μετά τον Ερντογάν.
Την ίδια στιγμή, όμως, σε συνδυασμό με τις επιδιώξεις της στο Αιγαίο, η Τουρκία αυξάνει την πίεσή της και στην Κύπρο: παράνομες δραστηριότητες στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου, σχέδια για βάσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών στις κατεχόμενες περιοχές και κατασκευή λιμένος για πλοία του τουρκικού πολεμικού ναυτικού, μόνιμες παραβιάσεις στην πράσινη γραμμή, ωμές παρεμβάσεις για την διακοπή των ερευνών για υδρογονάνθρακες στην κυπριακή ΑΟΖ, απαίτηση για ανακήρυξη δύο ανεξάρτητων κρατών. Όλα τα παραπάνω καταδεικνύουν ότι η Άγκυρα δεν σκοπεύει να συναινέσει σε λύση που θα βασίζεται στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Μάλλον θεωρεί ότι το 1974 η δουλειά έμεινε «μισή». Με εκβιασμούς και απειλές προσπαθεί να ακυρώσει την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Να την σύρει σε ένα συμβιβασμό που θα της επιτρέψει να αποκτήσει τον ρόλο του κυρίαρχου παίκτη στην ανατολική Μεσόγειο.
Ωστόσο, τόσο η κυπριακή όσο και η ελλαδική πλευρά, έχουν κάνει σαφές ότι, η όποια λύση προϋποθέτει την κατάργηση των αναχρονιστικών εγγυήσεων, την απόσυρση των ξένων στρατευμάτων, τη διατήρηση της ενιαίας οντότητας της δημοκρατίας με κατοχυρωμένη την ισότητα όλων των πολιτών της, ανεξάρτητα από την εθνική ή θρησκευτική τους ταυτότητα.
Είναι φανερό ότι, η περίοδος που διανύουμε, κατά την οποία ο αναθεωρητισμός ξαναμπήκε στην ατζέντα της διεθνούς πολιτικής, κάνει την τουρκική ηγεσία πιο ευεπίφορη σε ριψοκίνδυνες κινήσεις είτε στο Αιγαίο είτε στην Κύπρο. Από την άλλη, όμως, Αθήνα και Λευκωσία, με εξαιρετικό συντονισμό, έχουν κάνει τεράστια βήματα στην ανάπτυξη ενός πολυεπίπεδου δικτύου συμμαχιών, βάσει κοινών συμφερόντων με πολλούς δρώντες του διεθνούς συστήματος.
Σε κάθε περίπτωση, σε αντίθεση με το 1974, το αρραγές μέτωπο Ελλάδος-Κύπρου και η αναμφισβήτητη εθνική ενότητα συνιστούν το πιο ισχυρό τείχος προστασίας απέναντι σε κάθε πρόκληση.

Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι Γενικός Γραμματέας της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας, βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, πρώην υπουργός.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στον “Ελεύθερο Τύπο” την Κυριακή 31.07.22

Read more...

Άρθρο Μ. Χαρακόπουλου: “Τι κρύβει το κρεσέντο Ερντογάν;”

myportal

MAXIMOS NEW

Τι κρύβει το κρεσέντο Ερντογάν;

Του Μάξιμου Χαρακόπουλου

Το νέο ανθελληνικό κρεσέντο του Ερντογάν ξεπερνά κάθε προηγούμενο, και, δικαίως, πρέπει να μας ανησυχεί για το τι μέλλει γενέσθαι στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το ερχόμενο διάστημα. Ασφαλώς, η τουρκική επιθετικότητα δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Συνιστά μια σχεδόν…κανονικότητα, με μικρά διαλλείματα ύφεσης. Ιδιαίτερα, από τότε που ο ισλαμιστής ηγέτης της γείτονος αποφάσισε να αναγάγει σε εθνικό δόγμα τον νεοοθωμανισμό.
Αυτή την φορά, ωστόσο, έχουμε κάποια νέα ποιοτικά στοιχεία που αξίζει να τα επισημάνουμε:
Το πρώτο είναι ότι η τουρκική επιθετικότητα εκδηλώνεται σε μια περίοδο που εξελίσσεται ένας άγριος πόλεμος στην ευρύτερη γειτονιά μας. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι το μείζον πλανητικό πρόβλημα αυτή την στιγμή. Και σε αυτόν τον πόλεμο, οι χώρες του ΝΑΤΟ έχουν λάβει θέση στήριξης του Κιέβου. Η Τουρκία, όμως, έχει τον δικό της «χαβά». Πέρα από την άρνηση συμμετοχής στις αντιρωσικές κυρώσεις και το βέτο της εισόδου της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο Βορειοατλαντικό Σύμφωνο, δημιουργεί συνθήκες αναταραχής στο Αιγαίο και ταυτόχρονα διασπά το νοτιοανατολικό σκέλος του ΝΑΤΟ. Πρόκειται για πρακτική υπονομευτική στη δυτική συμμαχία, που θα πρέπει να τύχει επιτέλους της κατάλληλης απάντησης από τους αρμόδιους θεσμικούς παράγοντες της Συμμαχίας.
Δεύτερον, η τουρκική συμπεριφορά παραπέμπει ευθέως στην αναθεωρητική ρητορική της Μόσχας, για την αλλαγή των συνόρων και την «διόρθωση» της ιστορίας, με στρατιωτικά μέσα. Δηλαδή, η λογική Ερντογάν είναι ότι αφού «άνοιξε το παιχνίδι», που μέχρι τώρα βασιζόταν στο διεθνές δίκαιο και στο απαραβίαστο των συνόρων, να μπει κι αυτός μέσα στην αναμπουμπούλα, κι ό,τι κερδίσει.
Τρίτον, είναι ο πρωτοφανής εθνικιστικός παροξυσμός στην Τουρκία. Όλα τα κόμματα -πλην του HDP, ισλαμιστές και κεμαλικοί, έχουν επιδοθεί σε μια πλειοδοσία ανθελληνικών συνθημάτων και πολεμικών κραυγών. Από κοντά και τα τουρκικά ΜΜΕ που αφιονίζουν μια κοινωνία που ταλανίζεται από τον καλπάζοντα πληθωρισμό και την κατάρρευση της τουρκικής λίρας.
Τέταρτον,είναι η αμφισβήτηση της ελληνικότητας και μεγάλων νησιών του ανατολικού Αιγαίου, από τη Ρόδο μέχρι τη Λέσβο και τη Χίο, που δεν είχαμε ξαναδεί στο παρελθόν από τόσο επίσημα χείλη.
Ασφαλώς, οι επικείμενες εκλογές, η δημοσκοπική πτώση του Ερντογάν και η οικονομική κρίση ρίχνουν νερό στον μύλο της όξυνσης του τουρκικού εθνικισμού. Όπως κομβικό ρόλο διαδραματίζουν η ραγδαία αναβάθμιση των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων -που οδηγεί στην υπέρ της Ελλάδος αλλαγή ισορροπιών στο Αιγαίο- και οι ισχυρές συμμαχίες της Αθήνας.
Χωρίς αμφιβολία, οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμοι. Κι αυτό που χρειαζόμαστε είναι εθνική ενότητα, πολιτική σταθερότητα, επίδειξη αποφασιστικότητας σε συνδυασμό με συνετή ψυχραιμία. Ο χρόνος, εφόσον συνεχίσουμε το μονοπάτι που επιλέξαμε, θα λειτουργήσει υπέρ μας.

Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, πρώην υπουργός.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο MyPortal στις 18.06.22

Read more...