Αθήνα, 1 Νοεμβρίου 2023
Ομιλία
Μάξιμου Χαρακόπουλου
στην Ολομέλεια της Βουλής στη συζήτηση του νομοσχεδίου
του Υπουργείου Εσωτερικών:
«Νέο σύστημα επιλογής διοικήσεων φορέων του δημοσίου τομέα, ενίσχυση της αποτελεσματικότητάς τους και λοιπές διατάξεις»
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Κυρίαρχη απαίτηση των πολιτών είναι ο εκσυγχρονισμός του κράτους, η ίαση των χρόνιων παθογενειών του, η ανάδειξη της αξιοκρατίας παντού, η επικράτηση της διαφάνειας και της χρηστής διοίκησης. Ασφαλώς δεν πρόκειται για καινοφανή διαπίστωση. Το όραμα της υπέρβασης μιας βαλκανικής δυσανεξίας, της απαλλαγής από την ασφυκτική κομματοκρατία και τις πελατειακές σχέσεις στη λειτουργία του κράτους, έχει μακρά ιστορία. Αναμφίβολα, έχουν γίνει σοβαρά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Και από διάφορες κυβερνήσεις.
Και θεωρώ ιδιαίτερα θετικό ότι οι πρόνοιες του υπό συζήτηση νομοσχεδίου για την επιλογή διοικήσεων φορέων του δημοσίου τελούν υπό τη σύμφωνη γνώμη του ΑΣΕΠ, ενός καταξιωμένου θεσμού διαχρονικής αξιοπιστίας, που ίσταται υπεράνω των κομματικών αντιδικιών. Και επειδή άνθρωποι βρίσκονται πίσω από τους νόμους, μακάρι ο εμπνευστής του ΑΣΕΠ ο σεμνός, έντιμος και συνάμα μαχητικός Αναστάσης Πεπονής να αποτελεί παράδειγμα προς όλους μας, ιδιαίτερα προς νεότερους πολιτικούς, ώστε να μην ενδίδουν στη φαυλότητα.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η κατάθεση του συγκεκριμένου νομοσχεδίου είναι και αναγνώριση ότι πρέπει να γίνουν ακόμη σημαντικά βήματα, ώστε επιτέλους να πιάσουμε τα υψηλά ευρωπαϊκά πρότυπα. Αυτό πιστεύω πως ήταν και το ουσιαστικό μήνυμα των πρόσφατων εθνικών εκλογών. Να κινηθούμε με γοργά βήματα, ει δυνατόν με άλματα, προς έναν πολυδιάστατο εκσυγχρονισμό, που θα αλλάξει τις σχέσεις κράτους-πολίτη. Για να συμβεί αυτό απαραίτητη προϋπόθεση είναι και η εμπέδωση υψηλών, απαιτητικών κριτηρίων στις διοικήσεις των οργανισμών και των φορέων του Δημοσίου. Η χώρα, δόξα τω Θεώ, διαθέτει πλειάδα ανθρώπων με προσόντα. Με πτυχία, με εμπειρία, με ικανότητες και όρεξη και εργασία. Όποιος αμφιβάλλει ας δει τι πετυχαίνουν οι συμπατριώτες μας στο εξωτερικό, όπου δυστυχώς ακόμη μεταναστεύουν. Για το πώς θα γίνει η επιλογή δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τον τροχό. Υπάρχει η ευρωπαϊκή και η διεθνής εμπειρία.
Θεωρώ, λοιπόν, ότι το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών έρχεται να απαντήσει ακριβώς σε αυτές τις ανάγκες, ώστε η πολιτική αντιπαράθεση να μην εξαντλείται σε ανταλλαγή επιχειρημάτων για το αν είναι ικανότερος ο ιδιοκτήτης βουλκανιζατέρ που προτείνατε εσείς από έναν υπερήλικα που προτείνατε εμείς για τη θέση του διοικητή νοσοκομείου. Δεν τιμά κανέναν αυτή η συζήτηση.
Το προτεινόμενο σύστημα επιλογής των προσώπων που θα καταλάβουν διοικητικές θέσεις τελεί υπό την εποπτεία του ΑΣΕΠ, με ενισχυμένες και άλλες δικλείδες ασφαλείας για την πλέον αξιοκρατική αλλά και αποτελεσματική επιλογή των υποψηφίων. Όπως ειπώθηκε και από τους εκπροσώπους φορέων, το να διοικείς και να συνεργάζεσαι, απαιτεί και άλλες ικανότητες. Άλλωστε, αυτό είναι κάτι γνωστό στον ιδιωτικό τομέα, από τον οποίο πρέπει να αντλήσουμε παραδείγματα. Ορθώς, λοιπόν, εκτός από τα πτυχία προσμετράται η εργασιακή εμπειρία, αλλά και τεστ ικανοτήτων, που δείχνουν περισσότερα για την προσωπικότητα των υποψηφίων από τους τίτλους σπουδών.
Θεωρώ θετική την αλλαγή που ανακοίνωσε η υπουργός ότι δεν θα εξισώνεται η αποφοίτηση από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης ΕΣΔΔΑ με έναν απλό τίτλο μεταπτυχιακών σπουδών. Νομίζω, όμως, ότι δεν πρέπει να υποτιμάται ούτε η διδακτορική εργασία, που είναι αρκετά σύνθετη, για την οποία δεν υπάρχει μοριοδότηση αλλά απλώς συνεκτιμάται στη συνέντευξη. Ελπίζω κυρία υπουργέ να υπάρξει διόρθωση και για τα διδακτορικά, μετά και την Έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής.
Αυτό, βεβαίως, που θα αποτελέσει αλλαγή σελίδας στον τρόπο λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης -αν δεν υπάρξει υπαναχώρηση, επειδή έχουμε δει πολλά στη Βουλή- είναι η υπογραφή συμβολαίου απόδοσης με την ανάληψη των καθηκόντων του επιλεγόμενου υποψηφίου. Με μετρήσιμους, ποσοτικούς δείκτες, που θα αποδεικνύουν την πρόοδο που συντελέστηκε σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, με πρόβλεψη για μπόνους στην περίπτωση που τους πετυχαίνει ή τους υπερκαλύπτει, αλλά και με δυνατότητα ανάκλησης του συγκεκριμένου διοικητή ή προέδρου, εφόσον δεν έχει πετύχει τους συμφωνημένους στόχους.
Δεν ξέρω αν υπήρξε ανάλογη πρόνοια με την υπογραφή συμβολαίου απόδοσης στον ΟΠΕΚΕΠΕ, όπου ο αρμόδιος υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης δημόσια αξιώνει την παραίτηση του διοικητή και η οποία -όπως διαβάζουμε στα ΜΜΕ- δεν υποβάλλεται. Δεν ξέρω πως μπορεί να λειτουργεί ομαλά ένας οργανισμός αν δημόσια υπάρχει τέτοια σύγκρουση κορυφής και πως φτάσαμε σε αυτήν μετά την προβληματική πληρωμή της προκαταβολής των αγροτικών επιδοτήσεων. Όμως, αν μη τι άλλο δείχνει ότι δεν ισχύει και η ισοπεδωτική κριτική μέρους της αντιπολίτευσης για γαλάζιες επιλογές.
Κύριε πρόεδρε,
Επιτρέψτε μου δυο λόγια με αφορμή την τροπολογία για την ενίσχυση όσων επλήγησαν από τα ακραία καιρικά φαινόμενα του Σεπτεμβρίου, τις πρωτόγνωρες πλημμύρες στη Θεσσαλία. Η πολιτεία όπως δεσμεύτηκε ο πρωθυπουργός ενισχύει από τον κρατικό προϋπολογισμό τον ΕΛΓΑ, προκειμένου να στηρίξει αγρότες και κτηνοτρόφους, και ορθώς οι ενισχύσεις αυτές είναι αφορολόγητες και ακατάσχετες. Οι ζημιές, όμως, είναι τεράστιες, η απόγνωση περισσεύει, οι αποζημιώσεις πρέπει να είναι στο πραγματικό μέγεθος της ζημιάς και να καταβληθούν χθες! Οι προκαταβολές που ανακοινώθηκαν πράγματι είναι γενναίες, και όλοι αναμένουν ότι το ίδιο θα είναι και το ύψος της τελικής αποζημίωσης. Δυστυχώς, ακόμη και σήμερα, σχεδόν δυο μήνες από την καταστροφή υπάρχουν πολίτες που πνίγηκαν στη λάσπη και δεν έλαβαν την πρώτη αρωγή των 6.600 ευρώ. Η πληγωμένη Θεσσαλία πρέπει να ορθοποδήσει, και για να γίνει αυτό χρειάζεται ολοκληρωμένο σχέδιο που αναμένουμε.
Κύριες και κύριοι συνάδελφοι,
Στο υπό συζήτηση νομοσχέδιο θεωρώ ότι είναι περιττές οι μικροκομματικές αψιμαχίες και οι επικοινωνιακοί τακτικισμοί. Όλοι συμφωνούμε ότι χρειαζόμαστε μια πιο αποτελεσματική, πιο αξιοκρατική, πιο σύγχρονη δημόσια διοίκηση. Η νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Εσωτερικών, που βεβαίως μπορεί να επιδέχεται βελτιώσεων -όπως υποστηρίχθηκε από την αντιπολίτευση- κινείται προς αυτή την κατεύθυνση. Γι αυτό και πιστεύω ότι αξίζει να στηριχθεί από όλες τις πτέρυγες της βουλής.
Σας ευχαριστώ.
Μπορείτε να παρακολουθήσετε την ομιλία του κ. Χαρακόπουλου στην ηλεκτρονική διεύθυνση: https://youtu.be/KojY840Gby8